Spectr News Theme

روش ساخت ، اختلاط و حمل بتن در کارگاه

کد مطلب : 190

ساخت بتن

کارگاه ساخت بتن باید دارای امکانات و تجهیزا ت کاملبرای دریافت و انبار نمودن، حمل، اندازهگیری و توزین مصالح برای ساخت بتن باشد. نوعو ظرفیت تجهیزات حمل بتن، باید با ظرفیتهای خواسته شده متناسب باشد. به نحوی که دراختلاط و تهیه بتن با توجه به برنامه زمانبندی پروژه ، وقفهای حادث نگردد. پیمانکارموظف است جزئیات کار در کارگاه ساخت بتن را، مشخص و مراتب را به دستگاه نظارت منعکسنماید تا پس از تصویب د 290 مشخصات فني عمومي كارهاي ساختماني روش حجمی تنها پس ازدریافت اجازه دستگاه نظارت و در مورد کارهای کوچک امکان پذیر خواهد بود. کنترل رطوبتمصالح سنگی خصوصاً ماسه قبل از ورود به دستگاه بتن ساز با توجه به میزان اسلامپ و نسبتآب به سیمان مورد نیاز، از اهمیت ویژهای برخوردار است. این رطوبت باید قبلاً اندازهگیریشده و نتایج آن در محاسبه میزان آب منظور شود.

5-5-2-3آب و مواد افزودنی

دستگاه بتنساز باید برای اندازهگیری حجمی یا وزنیآب و مواد افزودنی به تجهیزات لازم و دقیق مجهز باشد. در کارگاههای بزرگ، اندازهگیریآب و مواد افزودنی باید به طور خودکار انجام شود . اضافه نمودن مواد افزودنی باید بهصورت مایع و همراه با آب صورت پذیرد . اضافه نمودن آب به دستگاه بتن ساز، باید با فشارمناسب همراه باشد.

 

اندازهگیری و رواداری ها

لوازم و تجهیزات کارگاه بتن باید به اندازهگیریهایدقیق و خودکار مجهز باشد، در صورت لزوم دستگاه نظارت به دفعات، دقت این سیستمها رامورد بازدید قرار خواهد داد . در صورت مشاهده ایراد در سیستمها، دستگاه نظارت دستورتوقف کار را صادر خواهد نمود . میزان رواداری در اندازهگیری مصالح متشکله بتن، بایدبا ارقام جدول 5-5-2-4 مطابقت نماید.

جدول 5-5-2-4 رواداریهای اندازه گیری مصالحمتشکله بتن نسبت به وزن هریک از آنها

ردیف نوعمصالح حد مجاز رواداری (درصد)

1 شن وماسه 2±

±1سیمان 2

±1آب 3

±1هوا 4

5 موادمضاف 3±

 

اختلاطمصالح

برای تهیه بتنی با کیفیت خوب و یکنواخت ، اجزای متشکلهدر هر ساخت بتن ، باید با دقت اندازهگیری و مخلوط شوند. توزین و اندازهگیری به روشوزنی صورت میگیرد . به دلیل تقریب در اندازه گیری مصالح سنگی خصوصاً ماسه، روش توزینو اندازهگیری به طریق حجمی ، مجاز نیست. عمل اختلاط باید تا آنجا انجام شود که یکنواختیدر ظاهر بتن مشاهده شود . مخلوطکنها نباید بیش از اندازه تعیین شده توسط کارخانه سازنده،بار شوند. همچنین سرعت چرخش مخلوطکن و همزن، نباید از مقادیر مشخص شده توسط کارخانهسازنده، بیشتر باشند. پیمانکار موظف است با توجه به برنامه زمانبندی کارها برای ساختبتن، به تعداد کافی دستگاههای بتنساز در کارگاه فراهم سازد تا ساخت بتن بدون وقفه میسرباشد. بعد از ساخت هر نوبت بتن، باید اطمینان حاصل شود که تیغههای بتنیر ، به بتن ساختهشده قبلی، آغشته نبوده و در شروع هر روز کاری از تمیزی آن اطمینان حاصل شود. چنانچهعمل اختلاط به خوبی انجام شود، آزمونههای گرفته شده از هر ساخت بتن، از نظر میزان هوا،میزان اسلامپ، وزن واحد و میزان مصالح، باید یکسان باشند. حداکثر رواداری از آزمونههایگرفته شده در هر ساخت بایستی با ضوابط (د ـ ت 501 (مطابقت نماید.

 

مخلطوکن های ثابت

مخلوطکنهای ثابت اعم از بتنیرهای معمولی، بتنساز مرکزیبه صورت دورانی با بازشو از بالا و یا از نوع گردشی حول محور، باید بتوانند بتن رادر زمانهای مشخص، مخلوط و آماده نمایند. انواع مخلوطکنها باید مجهز به وسایل کنترلمواد وارده، زمان اختلاط و تخلیه باشند . پیمانکار موظف است برای وارد نمودن مصالحبه داخل جام مخلوطکن در تنظیم زمان اختلاط به نکات زیر توجه نماید.

الف: ابتدا باید قبل از ورود مصالح مقداری از آب موردلزوم [حدوداً (10 [(%به جام وارد شود. بقیه آب باید به تدریج با ماسه و سیمان و بهصورت یکنواخت وارد جام گردد ، به طوری که (15 (%آب پس از وارد شدن کلیه مصالح به جاموارد شود.

ب: پس از وارد نمودن (10 (%مصالح به جام مخلوطکن،سیمان همراه بقیه مصالح به صورت یکنواخت به جام وارد میشود. در شرایط آب و هوای سرد،آب گرم به بتن اضافه میشود. برای جلوگیری از گرفتن سریع بتن اضافه نمودن سیمان، بایدبا تأخیر و پس از اضافه نمودن تمام مصالح سنگی صورت گیرد.

پ: مواد افزودنی باید به صورت مایع همراه با آب وبه طور یکنواخت به جام وارد شود . ماده افزودنی کندگیر کننده، باید همراه با سایر مصالحبه صورت یکنواخت به جام وارد شود ، چه در غیر این صورت باعث تغییرات عمده در گیرش اولیهو ایجاد حباب هوا در بتن خواهد شد. به هر صورت اضافه نمودن ماده کندگیر کننده، نبایدبیش از یک دقیقه بعد از اضافه نمودن آخرین نسبت آب به جام یا قبل از سپری شدن زماناختلاط، هرکدام که کمتر باشد، صورت گیرد . چنانچه با تأیید  دستگاه نظارت اضافه نمودن دو یا چند ماده مضاف برایهر ساخت بتن مجاز شناخته شود ، این مواد باید به صورت جداگانه اضافه شوند تا از اثراتسوء احتمالی آنها بر یکدیگر جلوگیری به عمل آید.

ت: مدت اختلاط از زمانی شروع میشود که تمامی مصالحشن، ماسه و سیمان وارد جام مخلوط کن شود. اضافه شدن قسمت آخر آب (10 (%نباید بعد ازسپری شدن مدت اختلاط باشد. مدت  اختلاط برایتهیه بتن یکنواخت برای هر ساخت، بستگی به میزان بتن و قدرت مخلوط کن داشته و رعایتدستورالعملهای کارخانه سازنده الزامی است. حداقل زمان اختلاط قبل از اضافه نمودن (10(%مانده آب در جدول 5-5-3-2) ت) داده شده است. در صورتی که نتایج آزمایشها بر روی آزمونههایبرداشت شده در هر ساخت بتن بر اساس استاندارد (د ـ ت 501 (از نظر یکنواختی و تراکمدر شروع، وسط و آخر تخلیه یکسان باشد ، میتوان با نظر دستگاه نظارت در مدت اختلاط تجدیدنظربه عمل آورد. مدت تخلیه بتن از دستگاه، شامل مدت اختلاط محسوب نمیشود.

 

جدول ٥-٥-٣-٢) ت) مدت زمان اختلاط با توجهبه حجم مخلوطكن

ظرفیت مخلوطکن (متر مکعب) زمان اختلاط (دقیقه)

1/5 کمتر1/5

2 2

2/5 3

2/75 4

3 4/5

آماده بتن3-3-5-5 1

بتن آمادهممکن است به یکی از چهار طریق زیر تهیه شود:

1 -تمامیعملیات ساخت در بتنساز مرکزی، انجام و بتن ساخته شده با تراک میکسر و با سرعت هم زدنبه محل کار حمل شود. انجام میشود. 3 2 -عمل اختلاط، قسمتی در مخلوطکن ثابت و قسمتیدر تراک میکسر عمل اختلاط، کلاً در تراک میکسر انجام میشود.

4 -اختلاطحجمی مصالح به صورت خشک در میکسر متحرک ، انجام و آب به صورت پیوسته به جام مخلوطکناضافه میشود. انجام این روش باید با استاندارد (د ـ ت 517 (مطابقت نماید.

چنانچهبتن آماده مطابق روش دوم ساخته میشود، باید بر اساس توصیه (د ـ ت 501 ،(70 تا 100 دورگردش با سرعت اختلاط توصیه شده توسط کارخانه سازنده صورت گیرد. گردش با سرعت اختلاط4 نباید از 100 دور بیشتر باشد.

 

گردش بیش از 100 دور باید با سرعت هم زدن انجام شود.در این روش حداکثر زمان حمل، 90 دقیقه و حداکثر تعداد دور بعد از اضافه کردن آب بهمصالح سنگی و سیمان یا اضافه کردن سیمان به مصالح سنگی و آب، 300 دور خواهد بود. حجمبتن در این حالت، نباید از آنچه توسط کارخانه سازنده تراک میکسر مشخص شده، بیشتر باشد.

توضیح: معمولاً سرعت اختلاط، 6 تا 18 دور در دقیقهو سرعت هم زدن، 2 تا 6 دور در دقیقه میباشد.

دست با اختلاط 4-3-5-5 اختلاط بتن با دست به هیچ وجهمجاز نیست، به جز موارد استثنایی و کم اهمیت، با دستورات دستگاه نظارت و برای بتن ازرده C15 به پایین.

رعایت نکات زیر توسط پیمانکار برای ساخت بتن با دستالزامی است:

الف: حداکثر حجم بتن برای هر بار ساخت با دست،300 لیتر است.

ب: برای تهیه بتن، ابتدا روی یک سطح صاف، تمیز و غیرقابل نفوذ شن به صورت یکنواخت ریخته، سپس روی آن ماسه یکنواخت پخش میشود. در هر حالتضخامت دو قشر، نبایستی از 30 سانتیمتر تجاوز نماید.

پ: سیمان خشک به صورت یکنواخت روی مصالح سنگی، پخشو سپس با وسایل مناسب به طور کامل مخلوط میشود.

ت: پس از اختلاط کامل مصالح، آب به تدریج به مخلوط، اضافه و به طور یکنواخت مخلوط میشود تا بتن همگن به دست آید.

ث: چنانچه از پیمانههای حجمی استفاده شود، باید وزنمصالح سنگی خشک قبلاً با روش اشتو 19-T به دقت، اندازهگیری و پیمانه های حجمی بر این اساس ساخته شده باشد.

ج: بتن ساخته شده با دست، باید حداکثر 30 دقیقه پساز ساخت مصرف شود.

 

درجهحرارت مخلوط بتن

علاوه بر عواملی نظیر اسلامپ، میزان آب و هوای موجوددر بتن، درجه حرارت مخلوط نیز از عوامل مؤثر بر کیفیت و یکنواختی بتن است که باید تحتکنترل باشد . در این خصوص رعایت ضوابط و مندرجات این نشریه تحت عنوان “بتنریزی در هوایگرم” و “بتن ریزی در هوای سرد” الزامی است.

 

اختلاطمجدد بتن

در هوای گرم، بتن تازه ضمن حمل و قبل از آبگیری وگیرش اولیه، تمایل به سفت شدن دارد. بدین لحاظ تحت کنترل شدید و با اجازه دستگاه نظارتمیتوان آب مورد نیاز بتن برای افزایش اسلامپ حداکثر به میزان 25 میلیمتر را پس از رسیدنتراک میکسر به محل تخلیه، اضافه نمود. انجام این کار در صورتی مجاز است که نکات زیرمورد توجه قرار گیرند.

الف: مقدارنسبت آب به سیمان از حداکثر مجاز تجاوز ننماید.

ب: میزاناسلامپ از میزان تعیین شده به هیچ وجه تجاوز ننماید.

پ: میزانگردش جام با سرعت هم زدن از مقادیر مجاز تعیین شده، تجاوز ننماید.

ت: عملاختلاط مجدد، حداقل به مدت نصف زمان اختلاط یا نصف میزان دورهای با سرعت اختلاط ادامهیابد.

 

 آزمونه برداری، آزمایش و کنترل

به منظورکنترل یکنواختی بتن ساخته شده دستگاه نظارت، از ابتدا، وسط و آخر هر ساخت بتن آزمونهبرداری مینماید. این آزمونهها باید با یکدیگر مشابه باشند. این تشابه با ارزیابی چشمیو با کمک غلظت سنج نصب شده روی تراک میکسرها کنترل میشود . در کارگاههای بزرگ، ساختو یکنواختی بتن در هر ساخت توسط آزمایشگاه کنترل میشود که باید با مندرجات استاندارد(د ـ ت 501 (مطابقت نماید.

 

حملبتن

روشهای مختلفی برای حمل بتن از محل ساخت تا مصرف،معمول و متداول است. هریک از روشهای حمل دارای محاسن و معایبی میباشد و انتخاب هریکاز آنها بستگی به شرایط پروژه، مشخصات مصالح متشکله، میزان و حجم بتن، زمان حمل و بالاخرهشرایط آب و هوایی محل ساخت خواهد داشت.

انتخاب روش حمل باید چنان صورت گیرد که در ف اصلهزمانی حمل، نسبت آب به سیمان، اسلامپ، میزان هوا و نهایتاً یکنواختی بتن، دستخوش تغییراتقابل ملاحظهای نگردد. در انتخاب روش حمل باید به جدا شدن مواد از یکدیگر، آب انداختنو یا داخل شدن مواد خارجی به داخل بتن توجه خاص مبذول گردد. حتیالامکان باید محل ساختبتن و محل اجرا به هم نزدیک باشد تا نقل و انتقال بتن به حداقل ممکن کاهش یابد. بدینلحاظ پیمانکار باید محل ساخت بتن، روش حمل و نقل و نوع و مشخصات ماشین آلات حمل راقبلاً به تأیید دستگاه نظارت برساند . در پارهای موارد ساخت بتن در دستگاه حمل کنندهبتن صورت میگیرد که بعداً بدان اشاره خواهد شد.

وسایل حمل و نقل بتن باید دارای اندازه و مشخصاتیباشند که با توجه به برنامه اجرایی کارها همواره بتوان با ضریب اطمینانی قابل قبول،جریان یکنواخت و ممتد بتن را به محل اجرا تضمین نمود . پیمانکار موظف است در انتهایهر مرحله بتنریزی (در پایان هر قسمت از کار یا پایان هر روز کاری ) وسایل حمل و نقلرا، تمیز و پاکیزه نموده و آنها را برای مرحله بعدی آماده نماید . وسایل و روشهای مختلفحمل، عبارتند از:

کامیونبا جام دوار

مقدار دوران و چگونگی اختلاط، هم زدن و تخلیه، بایدبر اساس توصیه های کارخانه سازنده و زیر نظر دستگاه نظارت تعیین شود. حداکثر زمان برایحمل پس از اضافه شدن سیمان به جام مخلوط کن با احتساب زمان تخلیه بتن، نباید از90 دقیقه تجاوز نماید. چنانچه به علت گرمای محیط، امکان گیرش سریعتر بتن وجود داشتهباشد، با نظر دستگاه نظارت زمان مذکور تقلیل خواهد یافت.

 

تراکمیکسر

ممکن است تمامی مراحل ساخت بتن در تراک میکسر انجامشود . در این حالت پس از وارد شدن همه عوامل متشکله بتن به جام مخلوطکن، چرخش جام بایدبر اساس توصیه کارخانه سازنده با توجه به مشخصات آن صورت گیرد. در این حالت در شرایطمعمولی، جام بایستی با سرعت اختلاط حدود 70 تا 100 دور دوران نماید. چنانچه زمان حملو تخلیه بیش از زمان لازم برای دوران فوق باشد ، در بقیه مدت زمان حمل باید جام باسرعت همزن یا بدون هم زدن حمل شود و قبل از تخلیه بتن درون قالب، 10 تا 15 دور با سرعتاختلاط بچرخد. در این روش ساخت، حداکثر بتن ساخته شده در هر مرحله، نباید تراک میکسرتجاوز نماید. 2 از (63 (%حجم اسمی

 

اختلاطدو مرحله ای

در این روش عمل اختلاط به مدت 15 تا 30 ثانیه در بتنسازثابت و بقیه تا تکمیل اختلاط در تراک میکسر انجام میشود. مشخصات اختلاط و حجم بتن عیناًمانند بتن ساخته شده در بند 5-6-2-1 است، با این تفاوت که زمان اختلاط در تراک میکسرتا رسیدن به بتنی یکنواخت بر اساس استاندارد (د ـ ت 501 (تقلیل خواهد یافت.

 

 

اختلاطخشک

در این روش مصالح خشک به صورت جداگانه در جام ریختهو آب در مخزنی مجزا و خارج از جام اصلی توسط تراک میکسر تا محل مصرف حمل میشود . درمحل مصرف آب با فشار از ابتدا و انتهای مخزن وارد جام شده و جام با سرعت اختلاط 70الی 100 دور میچرخد. این روش برای مواقعی مورد استفاده است که نقاط مصرف اجباراً نسبتبه منبع اصلی مصالح دور بوده و کار به صورت پراکنده انجام میشود. باید توجه داشت کهمصالح سنگی وارد شده به جام کاملاً خشک باشد ، تا عمل آبگیری سیمان شروع نشود. حجمبتن ساخته شده در هر ساخت ، نباید از (63 (%ظرفیت اسمی تراک میکسر تجاوز نماید.

 

حملبتن ساخته شده توسط بتن ساز مرکزی

روشهایزیر برای حمل بتن ساخته شده توصیه میشود:

 

تراکمیکسر

میتوان بتن ساخته شده در بتنساز مرکزی را با تراکمیکسر حمل نمود . تراک میکسر باید بعد از بارگیری با سرعت هم زدن یا ثابت بسته به فاصلهحمل حرکت نماید . کل زمان حمل، نباید از مدتهای مندرج در بند 5-6-2 تجاوز نماید و حجمبتن حمل شده، نباید از (80 (%ظرفیت اسمی تراک میکسر بیشتر باشد.

 

تراکیا جام ثابت

در اینروش جام بتن با همزن یا بدون همزن با بازشو از بالا یا از کف بر روی تراک حمل میشود. سیستم دارای دریچه تخلیه و ویبراتور در محل تخلیه برای تأمین جریان منظم بتن میباشد.این روش، خاص جادههای هموار است و زمان حمل، نباید از 45 دقیقه تجاوز نماید.

 

جامانتقال با ریل

هنگامیکهمحل مصرف به کارگاه ساخت بتن نزدیک باشد، معمولترین روش برای انتقال بتنهای حجیم، استفادهاز جام، ریل و کابل است. باید هنگام حمل و تخلیه با جام دقت شود که جداشدگی در اجزایمتشکله بتن رخ ندهد. زمان حمل با روشهای فوق نباید از 45 دقیقه تجاوز نماید.

 

روشدستی

حمل بتن با انواع چرخهای دستی، فرغون و دامپر مجازنیست، مگر در کارهای کوچک که حجم ساخت بتن از 300 لیتر در هر نوبت تجاوز ننماید، ردهبتن از C20 پایینتر و فواصل حمل کوتاه باشد(کمتر از 120 متر برای دامپر و 60 متر با چرخ دستی بدون موتور)، شرایط جوی مساعد بودهو قبلاً تأیید دستگاه نظارت کسب شده باشد. وسایل مزبور باید دارای چرخهای لاستیکی بوده،مسیر حمل کاملاً صاف و افقی باشد و حمل با دقت کامل انجام شود تا جداشدگی اجزای بتنرخ ندهد.

 

ناوهشیبدار

ناوه شیبدار، باید فلزی یا دارای روکش فلزی بوده،کاملاً آببند باشد و شیب آن ، ثابت و به گونهای اختیار شود که هنگام حمل، عمل جداییدر اجزای بتن حادث نشود. در انتهای ناوه، باید قیف قائم برای تخلیه بتن به قالب پیشبینیشود. با توجه به شرایط آب و هوایی محل کار، کنترل اسلامپ و سایر مشخصههای اصلی بتنتوسط دستگاه نظارت صورت میگیرد.

 

تلمبهکردن بتن

منظور از تلمبه کردن بتن، نقل و انتقال آن به صورتتحت فشار با استفاده از لوله است. با توجه به شرایط محل، نحوه تلمبه کردن باید قبلاًبه تصویب دستگاه نظارت برسد . حتیالامکان باید محل پمپ در نزدیکی محل تخلیه انتخابشود. قبل از شروع بتنریزی به منظور پرهیز از قطع ناگهانی پمپاژ، باید از صحت و کاراییتمامی لوازم و ادوات اطمینان حاصل شود. تأیید دستگاه نظارت، لازمه شروع عملیات

بتن ریزی با پمپ است.

 

حداکثرقطر مصالح سنگی

حداکثرقطر مصالح سنگی با توجه به قطر لوله خروجی و تخلیه و ظرفیت پمپاژ در سرعتهای مختلفمطابق ارقام جدول 5-6-4-2 خواهد بود. جدول 5-6-4-2 حداکثر قطر شن و ظرفیت پمپاژ باتوجه به قطر لوله تخلیه

حداکثرقطر شن (میلیمتر) ظرفیت متوسط پمپاژ بر حسب متر مکعب در ساعت

سرعت تخلیه

2/1 متربر ثانیه

سرعت تخلیه

9/0 متربر ثانیه

سرعت تخلیه

6/0 متربر ثانیه

سرعت تخلیه

بتن پرمایهبتن کممایه 3/0 متر بر ثانیه

قطر لولهتخلیه

(میلیمتر)

18 149 4/5 19 19 ) 75 " (3

33 2517 8/3 19 25 ) 100 " (4

55 4128 14 25 38 ) 125 " (5

80 6040 20 38 50 ) 150 " (6

- 7450 25 38 50 ) 175 " (7

- - 7135 50 68 ) 200 " (8

 

مناسبترین دانه بندی

مناسبتریندانه بندی برای بتن پمپی، بر اساس استاندارد 83-304-ACI توصیه میشود.

 

ضریبنرمی ماسه

ضریب نرمیماسه مصرفی بتن، 4/2 تا 3 میباشد (به طور کل برای بتن پمپی 3/0±7/2.(

 

 

میزانشن

درصد وزنیشن در مخلوط بتن با توجه به حداکثر قطر مصالح سنگی و ماسه های مختلف باید با ارقامجدول 5-6-4-5 مطابقت نماید. برای افزایش کارایی بتن پمپی باید (10  %از مقادیر جدول کسر شود  )

جدول 5-6-4-5 درصد وزنی شن در واحد حجم بتن

درصد وزنیشن خشک در واحد حجم بتن

ضریب نرمی

ماسه 3

ضریب نرمی

2/80 ماسه

ضریب نرمی

2/60 ماسه

ضریب نرمی

2/40 ماسه

حداکثرقطر شن (میلیمتر)

44 4648 50 ) 9/5 "

8

3(

53 5557 59 ) 12/5 "

2

1(

60 6264 66 ) 19 "

4

3(

65 6769 71 ) 25 " (1

69 7173 75 ) 38 "

2

3(

72 7476 78 ) 50 " (2

ـ میزانشن خشک باید با استاندارد (د ـ ت 209 (مطابقت نماید.

ـ میزانشن جدول با روش سعی و خطا برای بتن آرمه با کارایی مناسب توصیه شده است، در صورتی کهکارایی کمتری

برای انواعیاز بتن نظیر بتن پیادهروها موردنظر باشد، میتوان (10 (%به ارقام جدول، اضافه و برایکارایی بیشتر و پمپاژ

آسانترمیتوان (10 (%از ارقام فوق کسر نمود.

 

سایرمشخصه های مهم

حداکثرنسبت آب به سیمان باید به رقم 45/0 محدود شود و میزان اسلامپ بین 150 تا 200 میلیمترباشد. مواد افزودنی لازم برای تأمین اسلامپ و تأخیر در گیرش بتن با نظر و تأیید دستگاهنظارت مورد استفاده قرار میگیرند.

 


or
or
A password will be send on your post
Registration