مشخصات ، تست و نکات مهم بتن تازه

اهمیت توجه ویژه به بتن تازه

• بازه زمانی 48 ساعت پس از بتن ریزی اهمیت فوق العادهای از نظر عملکرد بتن در سازه دارد.

• خصوصیات بتن در این بازه زمانی بر روی عملکرد درازمدت،مقاومت فشاری، مدول الاستیسیته، خزش، جمع شدگی، و دوام بتن تاثیرگذار است.

• دانستن رفتار بتن در حالتی که تازه است ( حالت پلاستیک)موجب تسهیل مطالعه خصوصیات آن و عوامل موثر مربوطه می باشد.

مشخصات بتن تازه

• کارآیی یا کارپذیری

• افت کارآیی

• جداشدگی

• آب انداختگی

• جمع شدگی پالستیک

• زمان گیرش

• دما

رئولوژیRheology )  )

• رئولوژی در حقیقت بررسی جریان یک ماده، عموما درحالت سیال و یا به صورت »جامد نرم« و یا جامدی که رفتاری همانند یک سیال پالستیک دارد( یعنی ارتجاعی نیست) ، در مقابل نیروی وارده است.

• موضوع بحث دانش رئولوژی عموما درمورد موادی است کهساختار مولکولی نسبتا پیچیده ای دارند، نظیر مخلوطهای معلق جامد در مایع (سوسپانسیون)، پلیمرها و ... مکانیک جامدات وقتی یک ماده جامد تحت نیروی برشی قرار می گیرد، رفتارآن از قانون هوک تبعیت می کند:

τ = F / A

که τ تنش برشی، F نیروی اعمال شده و A سطح مقطع نمونه به موازات نیروی اعمالی است.

مکانیک جامدات

• در این حالت تغییر شکل نمونه از رابطه زیر تعیینمی شود:

τ = G ɣ

که G مدول برشی یا مدول سختی و ɣ کرنش برشی نمونه است.

• در محاسبات مهندسی، مقدار کرنش برشی برابرΘ tan = l / Δx = γ در نظر گرفته می شود.

لزجت (ویسکوزیته)

• لزجت میزان مقاومت یک سیال که تحت اثر یک نیروی برشییا کششی قرار گرفته در برابر تغییر شکل است.

• در تعابیر معمول لزجت سیاالت در حقیقت »غلظت« یا»اصطکاک داخلی« یا »روانی« آنهاست.

• بنابراین آب سیالی رقیق است )لزجت پایین( و در مقابلعسل سیالی غلیظ )لزجت باال( هستند.

• هرچه لزجت سیالی پایین تر باشد، راحت تر به حرکتمی افتد )روان تر(. لزجت

• سیاالت بر حسب لزجت آنها به دو دسته تقسیم می شوند:

• سیاالت نیوتنی: سیاالتی که رابطه بین تنش و کرنشبرشی در آنها خطی است و مبدا می گذرد. در اینحالت نسبت بین این دو که معادل لزجت سیالاست (شبیه مدول برشی در جامدات)

• سیاالت غیر نیوتنی: سیاالتی که رفتار آنها متفاوتبا سیاالت نیوتنی باشد. در اکثر موارد لزجت سیاالت غیر نیوتنی وابسته به نرخ تنش یا

تاریخچه اعمال تنش است.

سیال نیوتنی(Fluid Newtonian(

τ = μ

𝑑𝑢

𝑑𝑦

τ تنش برشی

𝑑𝑢

𝑑𝑦

سرعت برشی یا نرخ برش μ ضریب لزجت دینامیکی )تنش برشی الزم برای ایجاد گرادیان سرعت واحد در سیال(سیال نیوتنی سیال غیر نیوتنی ( Newtonian-Non Fluid)

• رفتار سیاالت غیر نیوتنی عمدتا بر اساس مدل پالستیکی بینگهام بررسی میشود

• طبق این مدل، سیال غیر نیوتنی در یک محدوده تنشیاولیه مانند ماده جامد می کند، که حد باالی این محدوده »تنش بحرانی« یا »تنش تسلیم«نامیده  می شود τ( )

• در مقادیر باالتر از تنش تسلیم، سیال به گونه ایجریان می یابد که نرخ برش،𝑑𝑢

𝑑𝑦 ، مستقیما متناسب است با مقدارتنش مازاد بر تنش بحرانی:

τ = τ0 + μ

𝑑𝑢

𝑑𝑦 سیال غیر نیوتنی

رفتار بتن

• این موضوع تقریبا پذیرفته شده است که مخلوطهای معلقجامد در مایع نسبتا غلیظ رفتاری شبیه سیالیت غیر نیوتنی دارند.

• بنابراین روانی و جریان بتن با حداقل دو مشخصه تعیینمی شود:

• تنش تسلیم: بتن در برابر جاری شدن مقاومت اولیه نشانمی دهد که غیر قابل صرفنظر کردن است.

• لزجت پالستیک: که تعیین کننده رفتار بتن بعد از روانیو جاری شدن است.

کارآیی بتن (Workability )

• کارآیی بتن معادل انرژی الزم برای کارکردن و شکلدادن به بتن است بدون آنکه جداشدگی ایجاد شود.

• کارآیی یک مشخصه اساسی و پایه بتن نیست.

• کارآیی بیان کننده دو مشخصه است:

• یکنواختی ( (Consistency : مقایسه بین بتنها از بعد آسانی روانی

• چسبندگی(Cohesivenes   ) : عدم تمایل بتن برای جداشدگی و آب انداختگی

اهمیت کارآیی بتن

• ازآنجاکه مقاومت بتن با افزایش تخلخل آن به طور قابلمالحظه ای کاهشمی یابد، بنابراین، ساخت بتنی با دانسیته باال و متراکم، بسیار اهمیتدارد.

• برای دست یابی به این مهم، بتن باید کارآیی کافیجهت تراکم کامل داشته باشد تا امکان رسیدن به آن در شرایط معین و با صرف کار و انرژیمتناسب، فراهم شود.

• حفره های خالی در بتن سخت شده در حقیقت حباب هایهوای محبوس شده و یا فضاهایی هستند که دراثر خارج شدن آب اضافی، باقی می مانند.

• حجم فضاهای خالی نوع دوم، تنها به نسبت آب به سیمانمخلوط وابسته است، درحالی که، وجود حباب های هوا به دانه بندی ذرات ریز

مخلوط بستگی دارد و حباب ها از مخلوط های تر زودتراز مخلوط های خشک خارج می شوند.

• بنابراین می توان نتیجه گرفت که برای یک روش مشخصتراکم، میزان آب بهینه ای برای مخلوط وجود دارد که در آن حجم حباب ها و فضاهای ناشیاز آب حداقل بوده و دانسیته حداکثر می گردد.

تراکم بتن (Compaction  ) چیست ؟

• بعد ریختن بتن باید آن را تا رسیدن به یک ماده همگنو یکنواخت متراکم نمود.

• بدین منظور بتن را باید تا رسیدن به وزن مخصوص حداکثرعملی آن لرزاند تا از هر گونه حفر، هوای محبوس، و الیه های ماسه و شن مصون مانده وبتواند اطراف سطوح قالب ها و اجسام داخل بتن را کامالً پر نماید.

• اگر ویبره و تراکم اضافی اعمال شود، ممکن است اثرمعکوس داشته و کاهش دوام بتن با ماده هوازا را به سبب خروج حباب ها به دنبال داشتهباشد.

جداشدگی بتن (Segregation ) چیست ؟

• جداشدگی عبارت است از برهم خوردن یکنواختی پخش ذراتکه سبب جدا شدن اجزاء یک مخلوط ناهمگن می شود. درخصوص بتن، علت اولیه جداشدگی در مخلوط،اختالف بین اندازه های دانه ها می باشد.

• دو نوع جدایی مشاهده شده است:

• دانه های درشت تر به علت حرکت سریع تر در شیب هانسبت به ریزدانه ها تمایل به جدایی از بقیه دانه ها دارند.

• نوع دوم که معموالً در مخلوط های آب دار اتفاق میافتد، جدا شدن دوغاب )سیمان و آب( از سایر اجزاء مخلوط می باشد که عموما در اثر تراکمبیش از حد است.

• علاوه بر دانه بندی، جداشدگی به روش های حمل و ریختنو جا دادن بتن بستگی دارد.

• اگر بتن به مسافت های طوالنی حمل نشود و مستقیماًدر محل نهایی خود ریخته شود، خطر جدایی دانه ها کم خواهد شد.

• اما از طرف دیگر، پرتاب بتن از یک فاصله قابل مالحظهبه داخل قالب و یا عبور آن از ناودانی های طوالنی که گاه با تغییر جهت نیز همراه استو تخلیه بتن برعکس یک مانع موجود، همه عواملی هستند که به جدایی بیشتر کمک می کنند.

• نباید بتن در قالب جریان یافته و یا آنرا در طولقالب حرکت داد.

• همچنین باید از پخش توده بلندی از بتن در قالب توسطویبراتور به فاصله و مساحت زیاد، جداً خودداری کرد.

• انجام کار زیاد روی بتن به هنگام لرزاندن آن، خطرجدایی دانه ها دراثر استفاده ناصحیح از ویبراتور افزایش می یابد که دانه های درشت درکف قالب و دوغاب سیمان در باالی آن جمع می شود.

• چنین بتنی ضعیف بوده و پس از خشک شدن در شیرة بتنباالی آن ترک های ریز ایجاد می شود و با سایش به آسانی به صورت گرد درمی آید.

آب انداختگی (Bleeding )

• آب انداختن بتن درحقیقت نوعی جدایی در بتن می باشدکه در آن قسمتی از آب مخلوط به باال و سطح بتن آمده و از دانه ها جدا

می شود.

• درحقیقت علت آن تفاوت جرم حجمی دانه ها و آب و عدمتوانایی ذرات جامد در نگهداشتن همة آب مخلوط بتن است.

• آب انداختن بتن را از لحاظ کمی می توان به صورت کلنشست )تقلیل در ارتفاع( در واحد ارتفاع بتن بیان نمود.

• دراثر آب انداختن بتن، الیه باالی بتن بسیار پرآبشده و الیه سطحی کم مقاومتی درمقابل سایش ایجاد می شود.

• در حالت بتن ریزی الیه ای هم با ریختن الیه بعدیبتن و محبوس شدن آب اضافی، الیه ای بسیار ضعیف و متخلخل و کم دوام از بتن، بین هر دوالیه ایجاد می شود.

• عالوه بر جمع شدن آب در سطح بتن، مقداری از آب باالآمده نیز در زیر سنگدانه های درشت و یا زیر آرماتور محبوس شده و ناحیه ای با چسبندگیبسیار ضعیف را ایجاد می کند.

• آب انداختن بتن لزوماً عملی زیانبار نیست؛ اگر آببخار شود نسبت آب به سیمان مؤثر مخلوط پایین آمده و مقاومت افزایش می یابد.

• اما در صورتی که آب باال آمده به همراه خود مقدارقابل توجهی ذرات ریز سیمان را به باال و سطح بتن بیاورد، الیه ای از شیره بتن روی سطحتشکیل می شود. این الیه در باالی دال یک سطح کامالً متخلخل و کم مقاومت درمقابل سایشپدید می آورد.

• همچنین در باالی هر قسمت بتن ریزی شده این سطح ضعیفتشکیل می شود که چسبندگی آن با الیه باال بسیار کم خواهد بود.

• عوامل موثر در آب انداختگی:

• میزان آب مخلوط: هر چه میزان آب موجود در مخلوط بتنبیشتر باشد، احتمال آب انداختگی بیشتر خواهد شد.

• ریزی سیمان: آب انداختن بتن با ریزتر شدن سیمان کاهشمی یابد و پاره ای از واکنش های سیمان نیز در آن اثر می گذارند.

• دما: دمای باالتر سرعت آب انداختن را زیاد می کند،لیکن کل ظرفیت آب انداختن بتن بی تغییر باقی می ماند.

عوامل موثر در آب انداختگی:

• عیار مخلوط: مخلوط های پرعیار نسبت به مخلوط هایکم عیار، خطر آب انداختن کمتری دارند.

• مواد پوزولانی: اضافه کردن مواد پوزوالنی و یا پودرآلومینیوم، خطر آب انداختگی را کاهش می دهد.

• مواد هوازا: اضافه کردن مواد هوازا، خطر آب انداختنرا کم می کند.

عوامل موثر بر کارآیی

•       نسبت آب به سیمان و میزان آب اختالط

•       شکل و نوع سنگدانه ها

•       نسبت سنگدانه به سیمان

•       افزودنی ها

•       دما

•       زمان

آب بتن

•       با اضافه کردن آب، میزان کارآیی بتن افزایش پیدا میکند.

•       آب باعث می شود که دانه ها و ذرات، همچون ساچمه درمخلوط کار می کنند و بین آنها اصطکاک کاهش می یابد.

•       با توجه به اینکه نسبت آب به سیمان مهمترین عامل تاثیرگذاردر مقاومت و سایر مسائل مربوط به دوام بتن است، لذا اضافه کردن بی

•       رویه آب به منظور افزایش کارآیی اثر نامطلوبی بر کیفیتبتن می گذارد.

شکل و نوع سنگدانه ها

•       سنگدانه های ریز به آب بیشتری جهت تر نمودن سطح مخصوصباالی خود نیاز دارند.

•       همچنین دانه های با شکل نامنظم و زاویه دار با بافتخشن، نسبت به دانه های نسبتاً گرد، به آب بیشتری نیاز دارند.

•       تخلخل و جذب آب مصالح سنگی نیز در کارآیی اهمیت داردو می تواند با جذب قسمتی از آب مخلوط، کارآیی را پایین آورد.

نسبت سنگدانه ها

•       برای یک نسبت آب به سیمان ثابت، کارآیی با کاهش نسبتسنگدانه به سیمان افزایش می یابد و این به دلیل افزایش میزان آب نسبت به کل سطح ذراتجامد مخلوط می باشد.

•       نسبت باالی حجمی سنگدانه های درشت به ریز، باعث جداییدانه ها و کاهش کارآیی شده و مخلوط به دست آمده خشن، و پرداخت آن مشکل می باشد.

•       برعکس، زیاد شدن مصالح ریزدانه در مخلوط، سبب افزایشکارآیی می شود

افزودنی ها

•       با افزودن ماده کاهش دهندة آب و ثابت نگهداشتن مقدارآب، می توان روانی را افزایش داد.

•       مواد هوازا، میزان آب الزم برای رسیدن به کارآیی معینیرا کاهش می دهند و درصورت ثابت بودن مقدار آب، با افزودن ماده حباب هوازا می توان روانیرا افزایش داد.

•       مخلوط های پوزوالنی تمایل به بهبود چسبندگی بتن دارندو کاربرد نوع خاص خاکستر بادی با ذرات گردگوشه، سبب افزایش کارآیی مخلوط های بتنی شدهاست.

زمان و دما

•       بتن تازه با زمان سخت و سفت می شود، لیکن این امرباید از گیرش سیمان متمایز گردد.

•       مقداری از آب مخلوط توسط دانه ها جذب می شود، مقداریدیگر بخار می شود )به خصوص اگر بتن در معرض باد و اشعه خورشید قرار گیرد( و مقدارینیز دراثر فعل و انفعاالت شیمیایی اولیه خارج می گردد.

•       سفت شدن بتن درحقیقت با کم شدن کارآیی در طی زمان،اندازه گیری و ارزیابی می شود.

•       افزایش درجه حرارت با کاهش کارآیی و اسلامپ همراهاست.

آزمایش اسلامپ (Test Slump )

• مخروط ناقص فلزی به ارتفاع 300میلیمتر و قطر قاعده200میلیمتر و قطر قاعده کوچکتر در بال با اندازة 100میلیمتر در سه لایه از بتن پرشدهو هر الیه توسط میله فلزی به قطر 16میلیمتر با انتهای گردشده با 25 ضربه متراکم میگردد.

• بتن اضافی در باال با غلتیدن میله فوق روی مخروط،پاک می شود.

• بالفاصله بعد از پرکردن، مخروط به آرامی در ظرف مدت52 ثانیه و به صورت قائم، باال کشیدهمی شود و بتن داخل آن افت می کند.

• افت بتن و ارتفاع کم شده با خط کش از وسط قاعدة باالاندازه گیری و با دقت 5میلیمتر یادداشت می شود.

• دانه های سنگی متفاوت می توانند اسالمپ یکسانی برایکارآیی های مختلف نشان دهند که این مبین آن است که درواقع ارتباط کامالً روشنی بینمیزان کارآیی و اسالمپ وجود ندارد.

• آزمایش اسالمپ، به آسانی تغییرات مصالحی را که ممکناست ساعت به ساعت یا روز به روز در کارگاه اتفاق بیفتد، نشان می دهد (پیوستگی).

• به عنوان مثال، افزایش اسالمپ ممکن است ناشی از افزایشغیرمنتظره رطوبت سنگدانه ها در کارگاه باشد و یا به علت تغییر در منحنی دانه بندی مصالح،به خصوص ماسه، ایجاد شود.

افت اسلامپ

• افت اسالمپ افت روانی بتن تازه با گذشت زمان درنتیجةسفت شدن تدریجی و گیرش خمیر سیمان پرتلند هیدراته شده است.

• تحت شرایط معمول، حجم محصوالت هیدراتاسیون، در مدتنیم ساعت اول پس از افزودن آب به سیمان، کوچک است و افت اسالمپ قابل صرف نظر کردن است.

• برای غلبه کردن بر مشکالت ناشی از افت اسالمپ، میتوان از شروع کردن کار با بتن مخلوط شدة آماده ای که اسالمپ اولیة آن بیشتر است یااضافه کردن مقداری از آب درست قبل از جای دادن بتن و مخلوط کردن مجدد بتن به طور مطلوباستفاده کرد.

 دلیل اصلیبروز مشکلات ناشی از افت اسلمپ در بتن عبارتند از:

• استفاده از سیمان با گیرش غیرمعمول؛

• صرف مدت طولانی، به میزان غیرمعمول، برای مخلوط کردن،انتقال، جای دادن، متراکم کردن، یا عملیات ساخت؛

• دمای زیاد بتن، ناشی از حرارت زیاد هیدراتاسیون،و یا استفاده از مصالحی برای ساخت بتن که در دمای زیاد محیط انبار شده اند.

• در ساخت با اضافه کردن آب زیادی به بتن عمال موجبافزایش نسبت آب به سیمان شده که دوام کم و خرابی بسیاری از بتن ها دلالت بر بی مباالاتیدر افزودن آب اضافه که در محاسبات طرح اختلاط منظور نشده، می باشد.

آزمایش ضریب تراکم (Factor Compacting )

• آزمایش ضریب تراکم، روشی است که به طور معکوس بااعمال کار مشخصی درجه تراکم مخلوط را اندازه گرفته و از این جهت آزمایش

مناسبی است.

• در این آزمایش، کار اعمال شده شامل کار غلبه کنندهبر اصطکاک سطح است.

• درجه تراکم که در اینجا فاکتور یا ضریب تراکم نامگرفته، از تعیین نسبت بین وزن مخصوص به دست آمده در آزمایش به وزن مخصوص همان بتن باتراکم کامل، نتیجه می شود.

• دستگاه آزمایش شامل دو مخروط ناقص و یک استوانه میباشد که باالی یکدیگر قرار می گیرند.

• ابتدا مخروط باالیی به آرامی از بتن پر می شود ودرحقیقت کاری برای تراکم صورت نمی پذیرد.

• سپس دریچه انتهای مخروط باز می شود تا بتن در مخروطدوم که کمی کوچک تر از مخروط اولی است، بریزد.

• بتن اضافی از سر مخروط فوق بیرون می ریزد و هموارهیک مقدار بتن مطابق استاندارد در آن باقی می ماند.

• سپس دریچه پایین مخروط دوم باز و بتن به داخل استوانهمی ریزد.

• بتن اضافی سر استوانه توسط دو ماله جمع و سطحی صافبه دست می آید و آنگاه وزن بتن داخل استوانه اندازه گیری می شود.

• با داشتن حجم استوانه، وزن مخصوص بتن محاسبه شدهو ضریب تراکم از تقسیم این وزن مخصوص به وزن مخصوص بتن در حالت تراکم کامل، به دستمی آید.

• وزن مخصوص در حالت تراکم کامل، با پر کردن استوانهفوق از بتن در 4الیه و کوبیدن یا لرزاندن هر الیه، محاسبه می شود. همچنین می توان بابه دست آوردن حجم مطلق مواد تشکیل دهنده مخلوط، وزن مخصوص در حالت تراکم کامل را محاسبهنمود.

آزمایش ویبی(Test Vebe )

• در این آزمایش مخروط استاندارد اسالمپ، روی استوانهای به قطر 240میلیمتر و ارتفاع 200میلیمتر قرار می گیرد.

• مخروط اسالمپ به روش قبل از بتن پر شده و بعد ازتراکم، اسالمپ اندازه گیری می شود.

• سپس صفحه شفافی به وزن تقریبی 75/2کیلوگرم روی بتنقرار داده می شود و آنگاه توسط میز لرزاننده که به سیستم متصل است، لرزشی با فرکانس50 هرتز ایجاد می شود.

• دراین حال، استوانه و صفحه زیر آن تا حدود 0/35 میلیمتر در جهت قائم حرکت می کنند.

• تراکم کامل زمانی است که صفحه شفاف کامالً توسط بتنپوشیده می شود و تمامی فضاهای خالی سطح بتن محو می گردد.

• در این آزمایش چنین فرض می شود که انرژی الزم برایتراکم کامل درحقیقت با اندازه گیری کارآیی مربوط بوده و می تواند با اندازه گیری زمانالزم برای این عمل، بیان شود.

1 از لرزیدن به V 2 قبل •در پاره ای موارد تغییرات حجم بتن از V

بعد از آن،

2 به صورت نسبت V

/V1

که در زمان اندازه گیری ضرب می شود، درنظر گرفته شدهو زمان اصالح می شود.

رابطه بین نتایج آزمایش اسلامپ و ویبی بتن

آزمایشهای کارآیی

• نمی توان ارتباط منحصر و یکتایی بین نتایج آزمایشهای مختلف کارآیی پیدا نمود و این به دلیل اندازه گیری رفتار بتن تحت شرایط

متفاوت در این آزمایش ها است.

• ضریب تراکم آزمایشی است که به طور معکوس با کارآییارتباط دارد و حال آنکه آزمایش ویبی، تابع مستقیمی از کارآیی است.

• آزمایش وی بی، خواص بتن تازه تحت لرزش را اندازهمی گیرد، لیکن ضریب تراکم در مقایسه با آن در شرایط ریزش آزاد و بدون لرزش

می باشد.

• بین نتایج آزمایشهای کارآیی ارائه شده تا بحال روابطیوجود دارد، اما این روابط حالت کلی دارند چون هر آزمایشی پارامتر متفاوتی را

محاسبه می کند.

• نتایج بدست آمده از این آزمایشها تحت تاثیر نسبتسنگدانه به سیمان و درصد هوا است.

• نکته بسیار مهم اینجاست که هر کدام از این آزمایشاتفقط یک مولفه از خصوصیات بتن تازه را اندازه گیری می کنند.

آزمایشهای کارآیی

• برای ارزیابی خواص بتن در حالت تازه، نیاز به تعیینپارامترهای بیشتری وجود دارد.

• به طور مشخص، بدست آوردن ضریب لزجت و تنش تسلیم بهمنظور تعیین خواص بتن تازه الزم است.

• روشهای آزمایشگاهی برای تخمین این دو مشخصه پیشنهادشده اند که آزمایش دونقطه ای از پرکاربردترین آنهاست.

آزمایش دو نقطه ای بتن (Test Point-Two )

• جزو اولین آزمایشهای پیشنهادی برای ارزیابی رئولوژیبتن تازه بر اساس مدل بینگهام است.

• اولین بار توسط محققی به نام تاترسال Tattersall در دانشگاه شفیلد انگلستان انجامشد.

• او تصمیم گرفت میزان گشتاور الزم برای گرداندن یکجسم میله ای در بتن را اندازه گیری کند.

• دستگاهی طراحی شده است که شامل یک محفظه برای بتناست که در داخل یک قاب تثبیت شده است.

• یک میله با چند دنده در انتهای آن در اثر اعمال نیروتوسط یک موتور هیدرولیکی در داخل بتن تازه می گردد.

• گشتاور الزم برای گرداندن میله از روی فشار روغنموجود در موتور هیدرولیکی و قرائت عدد نشان داده شده در پمپ فشار بدست می آید.

• با وارد کردن گشتاورهای مختلف و اندازه گیری سرعتگردش میله، رفتار حرکتی بتن بررسی می گردد.

• این آزمایش در مقایسه با آزمایش های قبلی که فقطوضعیت بتن را در یک نقطه ازنظر کرنش مشخص می کند، قادر به ارائه رفتار تحت

تنش و کرنش های مختلف و تغییرات کرنش می باشد و بههمین جهت، به آزمایش دونقطه ای مشهور شده است.

• با بدست آوردن سرعت های دورانی مختلف به ازاء گشتاورهایمختلف، می توان از رابطه زیر برای ارزیابی خواص بتن استفاده کرد:

T = g + hN که در آن T گشتاور اعمالی، N سرعت دوران پره، g و h ضرایبی هستند که از روی برازش نمودار بدست می آیند.

g ضریب معادل تنش تسلیم و h ضریب معادل لزجت )ویسکوزیته( ماده می باشد.

آزمایش دو نقطه ای

T = g + hN

τ = τ0 + μ

𝑑𝑢

𝑑𝑦

g ≈ τ0

h ≈ μ

مزایای آزمایش دو نقطه ای

• این روش قادر به اندازه گیری لزجت و تنش تسلیم بهصورت همزمان است.

• این دستگاه استفاده بسیار زیادی در عمل، خصوصا درکاربردهای آزمایشگاهی در مقایسه با سایر رئومترها دارد.

• با توجه به ساختار دستگاه می توان مشخصات انواع مختلفیاز بتن و خمیر سیمان با کارآیی های متفاوت را اندازه گیری کرد.

• این روش می تواند تاثیر لرزش را بر رئولوژی بتن اندازهگیری کند.

معایب آزمایش دو نقطه ای

• دستگاه در مقایسه با سایر رئومترهای متداول دارایحجم نسبتا باالیی است، لذا استفاده از آن در کارهای اجرایی محدودتر است.

• دستگاه نیاز به کالیبراسیون دارد.

• دستگاه در درازمدت می تواند باعث جداشدگی در بتنشود.

عوامل موثر بر رئولوژی بتن

• هر چه نسبت آب به سیمان بتن بالاتر باشد، تنش لازمبرای به حرکت در آوردن آن (تنش تسلیم) پایینتر خواهد بود.

• همچنین بالا رفتن نسبت آب به سیمان موجب افزایش روانیو کاهش لزجت بتن خواهد شد.

• بنابراین افزایش روانی بتن معادل با کاهش تنش تسلیمخواهد بود.