دستورالعمل و استاندارد نصب و نحوه اتصال واتراستاپ بتن
واتراستاپ چیست؟
واتراستاپ قطعه ای جانبی در اجرای سازه های بتنی می باشد که با هدف آب بندی درزهای اجرایی وانبساطی سازه های هیدرولیکی و یا در معرض آب تعبیه می گردد.و در تولید واتراستاپ از مواد مختلف و گسترده ای استفاده می شود که هرکدام ویژگی های خاص خود را دارند و با توجه به نیاز هر سازه، جنس این واترساپ انتخاب می شود و آب به گونه ای متوقف می شود که جریان و حرکت آب یا مایعات دیگر را طولانی تر می کند تا آب نتواند نفوذ کند در تمام واتراستاپ ها معمولا آج وجود دارد.
نوارهای آب بندی باید از انعطاف پذیری بالایی برخوردار باشد تا با ابعاد و حجم سازه های بتنی و با پیچیدگی نوع بخش ها و شرایط اجرا تغییر شکل یابند و متناسب با ابعاد و اندازه سازه از نظر ضخامت، عرض، نوع لبه ها و تغییرات حفره و ... طراحی شود یکی از مهم ترین خصوصیات کیفی، درصد کشیدگی، استحکام کششی و سفتی است که باید مطابق با استاندارد باشد و همچنین دوام در شرایط مختلف از جمله محیط های قلیایی بسیار مهم است و باید در نظر گرفته شود در این صورت محیط قلیایی بتن به سرعت کیفیت خود را از دست می دهد و باعث می شود در این صورت تغییر می یابد و منجر به نشت و سایر مشکلات کیفیت مانند ترک خوردگی و ترک خوردگی گاهی اوقات پشتیبانی از سازه و ... می شود.
مفاصلی که دو بتن مختلف در کنار یکدیگر را به همراه دارند بیشترین ضعف را در برابر نفوذ آب و مایعات دیگر دارند برای جلوگیری از وقوع این کار باید از آب بند یا واتراستاپ در تمام اتصالات بتنی استفاده کرد واتراستاپها عنصر مهم و موثر در ضد آب بودن کل ساختار و نگه داشتن آن در برابر آب است.
در بین مهندسان و طراحان سازه وقتی کلمه واتراستاپ برای اولین بار به ذهنشان خطور می کند یک واتراستاپ از جنسی همچون پلاستیک یا لاستیک است که در این موضوع پلی وینیل کلرید یا بیشترین استفاده را به همراه دارند که علاوه بر استحکام و انعطاف پذیری بالا، کار با این نوع مواد در نصب و جوشکاری راحت تر است جدای از مقاومت در برابر آب، در مقابل مواد شیمیایی محلول در آب زیرزمینی نیز مقاومت بیشتری به همراه است بنابراین علاوه بر پی وی سی، از مواد مختلفی نظیر فلزی، پلاستیکی، آسفالت و آبگریز برای ساختن بهترین واتراستاپ استفاده می شود که هر کدام از این موارد گفته شده ویژگی های منحصر به فرد خود را دارند.
معمولا واتراستاپ ها نیز مثل خیلی از مواد دیگر از کاربرد های مخصوص خود به همراه هستند که در این قسمت به چند مورد از کابرد های واتراستاپ می پردازیم :
- آب بندی درزهای اجرایی در زیر زمین‌های دارای تراز بالای آب زیرزمینی
- آب بندی درزهای اجرایی و انبساطی در استخرها، مخازن آب و فاضلاب
- آب بندی درزهای اجرایی در تونلها، سد‌ها و لاینگ های انتقال آب
- آب بندی درزهای انبساطی و اجرایی در سازه های بتنی پیش ساخته
- آب بندی درزهای اجرایی و انبساطی در منهول ها و مخازن پساب
- آب بندی سازه‌های بتنی صنعتی مانند کولینگ تاورها، کلاریفایرها و ...
- آب بندی درز اجرایی فی مابین قطعات فلزی و پلی اتیلن وارده به بتن
چگونگی استفاده از واتراستاپ :
از مهم ترین ویژگی های کیفیت واتراستاپ درصد کشیدگی استحکام کششی و سختی آن است که باید مطابق با استاندارد همراه باشد و همچنین دوام واتراستاپ در شرایط مختلف از جمله محیط های قلیایی بسیار مهم است و باید مورد بررسی قرار بگیرد که در غیر این صورت واتراستاپ در محیط قلیایی بتن به سرعت کیفیت خود را از دست می دهد و حالت خود را تغییر می دهد و منجر به نشت و سایر مشکلات کیفیتی مانند ترک خوردگی و خوردگی و گاه فرونشست سازه و... می شود.
آب به گونه ای متوقف می شود که مسیر جریان و حرکت آب یا مایعات دیگر را طولانی تر کند تا آب نتواند نفوذ کند تمام واتراستاپ ها معمولا دارای آج هایی هستند که باعث چسبندگی و افزایش طول مسیر آب می شوند نوارهای آب بندی واتراستاپ باید از انعطاف پذیری بالایی برخوردار باشد تا با ابعاد و حجم سازه های بتونی و با پیچیدگی نوع بخش ها و شرایط اجرا تغییر شکل یابد و متناسب با ابعاد و اندازه سازه از نظر ضخامت، عرض، نوع لبه ها و تغییرات حفره ... طراحی شود.
واتراستاپ های مسطح را در جایی که انتظار می رود برش بتنی باشد قرار دهید تا به طوری که نیمی از عرض واتراستاپ در اول بتن ریزی و نیمه دیگر در بتن ریزی دوم دفن شود که در این روش برای واتراستاپ سوراخ دار یکسان است و به جز اینکه حفره واتراستاپ دقیقا در محل مورد نظر مفصل انبساط قرار دارد از آن برای اتصال به آرماتور به هر متر طول 5 واتراستاپ گیره احتیاج دارد که 3 گیره در بالا و 2 گیره در قسمت پایین است و همچنین از گیره هایی که برای این منظور تولید شده اند.
انواع واتراستاپهای مصرفی در سازه های بتنی :
- واتراستاپ های پی وی سی PVC
- واتراستاپ های لاستیکی
- واتراستاپ های منبسط شونده آب دوست بر پایه بنتونیت و اکرلیک ( هیدروفیلی )
- واتراستاپ های درزبند پایه قیری
- واتراستاپ های سطحی بر پایه کامپوزیت
- واتراستاپ های تزریقی
معرفی واتراستاپ ها :
عملکرد این نوع واتراستاپ ها بر اساس ایجاد یک سد در مسیر عبور آب و افزایش طول مسیر گذر آب می باشد. این نوع واتراستاپ ها در دو نوع تخت ( برای درزهای اجرایی ) و حفره دار ( برای درزهای انبساطی ) تولید و اجرا می گردد.
واتراستاپ ها در عرض های مختلف و ضخامت های متفاوت تولید می گردد. انتخاب این ضخامت ها و عرض ها متناسب با تنش وارده، فشار وهد آب می باشد. واتراستاپ ها در چهار عرض 3 میلیمتر، 4 میلیمتر، 6 میلیمتر و 10 میلیمتر تولید و مصرف می گردد. همچنین واتراستاپ های پی وی سی در عرض های 15 سانتیمتر، 17سانتیمتر، 20 سانتیمتر، 25 سانتیمتر و 30 سانتیمتر تولید و مصرف می گردد.
برابر استاندارد ایران واتراستاپ های پی وسی (Waterstop PVC) نیازمند چندین پارمتر کنترلی می باشد که بنا بر شرایط بهره برداری و محیطی می بایست از طریق تست های آزمایشگاهی کنترل گردد. از جمله مهمترین موارد کنترلی واتراستاپ های پی وی سی می توان به موارد ذیل اشاره کرد :
- مقاومت کششی طولی و عرضی
- مقاومت شیمیایی
- وزن مخصوص
- جذب آب
- مقاومت در برابر اشعه UV
از جمله مهمترین مواردی که در به کارگیری واتراستاپ های دارای اهمیت می باشد، نصب می باشد. متاسفانه تجربه نشان داده کهاین که در بسیاری از مواقع به علت نصب نادرست عملیات آب بندی درزها کاملا ناموفق یا بخشی از آن ناموفق بوده است.برخی از نکات موثر در نصب صحیح واتراستاپ ها به شرح ذیل میباشد :
2- واتراستاپ های لاستیکی بتن :
این تیپ از واتراستاپ ها از نظر عملکرد ،نصب و مشخصات تولید و اجرا همانند واتراستاپ پی وی سی می باشند. مزیت واتراستاپهای لاستیکی نسبت به واتراستاپ های پی وی سی در انعطاف و مقاومت کششی طولی و عرضی بیشتر می باشد. در حال حاضر این نوع واتراستاپ در ایران تولید نمی شود و صرفا درصورت نیاز به صورت واردات تامین می گردد.
عملکرد این نوع واتراستاپ ها براساس جذب آب وافزایش حجم و به تبع ممانعت از عبور آب از درون ترک ها و درزهای اجرایی می باشد. این نوع واتراستاپ بر اساس نوع مواد اولیه به دو تیپ ذیل تقسیم می شوند :
ازجمله مهمترین نکات اختلافی این دو نوع واتراستاپ می توان به حفظ ساختار در زمان انبساط اشاره کرد. واتراستاپ های بنتونیتیپس از یک بار جذب آب و انبساط ساختار اولیه خود را از دست داده و مجددا در صورت عدم تماس با آب به حالت اولیه از نظر فیزیکی باز نخواهد گشت. این در حالی است که واتراستاپ های هیدروفیلی در صورت تکرار چندین باره این فرآیند مجدد ساختار فیزیکی اولیه خود را حفظ خواهند نمود.
توجه :لازم به ذکر است این اختلاف به هیچ وجه در عملکرد واتراستاپ های بنتونیتی اختلالی ایجاد نمی کند چرا که این واتراستاپ ها، در عمل صرفا می بایست یک ترک جزئی را آب بندی نمایند که معمولا با حداقل عملکرد نیز این اتفاق می افتد.
- از محاسن این نوع واتراستاپ ها امکان نصب در جلویشبکه آرماتور و ممانعت از ورود آب به درون بتن و تماس با میلگردها و در نتیجه خوردگی میلگرد ها به خصوص در سازه های فاضلابی می باشد.
- این نوع واتراستاپ ها باید بر روی سطح نسبتاهموار با استفاده از چسب های سیلیکونی یا میخکوب فیکس شوند . البته برخی از انواعاین نوع واتراستاپ ها دارای چسب برای نصب می باشند.
- این نوع واتراستاپ های باید زمانی نصب شوند که محل نصب خشک و باراندگی صورت نگیرد. در صورت بارندگی باید از این نوع واتراستاپهای محافظت گردد.
- این نوع واتراستاپ های با توجه به نوع عملکردصرفا برای درزهای اجرایی مناسب می باشند.
- یکی از منحصر به فرد ترین محل های کاربرد اینواتراستاپ ها دور لوله ها و قطعات فلزی و پلی اتیلن وارده به بتن در استخر ها ،مخازن و سازه های بتنی می باشد. در این محل ها به علت عدم چسبندگی بتن به فولاد وپلی اتیلن پتانسیل بالای نشت وجود داردو در این محل ها صرفا امکان اجرای این نوع واتراستاپ ها وجود دارد.
4- واتراستاپ های درزبند پایه قیری :
کاربرد اصلی این نوع واتراستاپ ها در بتن های پیشساخته می باشد. این نوع واتراستاپ ها دارای بر پایه بیتومن بوده و برای آب بندیدرزهای اجرایی و انبساطی در سازه های بتنی پیش ساخته مانند منهول ها و استخر هایپیش ساخته کاربرد دارد. از جمله کاربرد های دیگر این واتراستاپ برای درب های بتنیکانال های انتقال آب و تاسیسات می باشد.
این واتراستاپ های دارای ابعاد دو سانتمتر در یک سانتیمتر می باشد و در مرکز عرضی دیوار در سازه های بتنی پیش ساخته، بین دو قطعه نصب می گردد. لازم به ذکر است درز اجرایی بین دو قطعه پیش ساخته از جمله محل هایی است که به علت نشت آب کاربرد سازه های بتنی پیش ساخته را در مکان هایی که تراز آبزیر زمینی بالا می باشد مانند مناطق جنوبی ایران مشکل می سازد.
این واتراستاپ های دارای مقاومت شیمیایی بالایی بوده و الاستسیته بالایی داشته که می تواند پاسخ گوی نیازهای سازه های بتنی پیش ساخته باشند.
5- واتراستاپ های سطحی بتن بر پایه کامپوزیت :
این واتراستاپ ها بیشتر در زمانی که واتراستاپ در حین اجرا فراموش شده، به علت مشکلات اجرایی واتراستاپ های نصب شده در عرض دیوار دچار اختلال آب بندی شده اند ، و یا به عنوان یک آیتم پشتیبانی کننده آب بندی به خصوص در درزهای انبساطی ، کاربرد دارد.
البته این سیستم در برخی کشورها و سازه ها به عنوان تنها سیستم آب بند نیز کاربرد دارد. نکات اجرای این سیستم واتراستاپ به شرح ذیل می باشد :
- این نوع واتراستاپ در عرض های 20 و 25 سانتیمترتولید و مصرف می گردد.
- این واتراستاپ با استفاده از چسب یا بتونه هایاپوکسی بر روی درزها نصب می گردد.
- سطح زیر چسب اپوکسی باید تمیز و فاقد بتن ضعیفباشد. در صورت عدم یکنواختی و کرمو بودن سطح کار برای حداکثر چسبندگی ، ترمیمگردد.
- محل اعمال نصب در زمان اجرا باید خشک باشد.
- این سیستم برای درزهای اجرایی و انبساطی قابلیتاستفاده دارد.
- مقاومت کششی بالا و تحمل تنش ها و جابجایی هاشدید در صورت اجرا صحیح.
- از جمله مشکلات این سیستم می توان به امکان آسیب دیدگی به علت سطحی بودن و نیز هزینه بالای آن که صرفا توجیح استفاده به عنوان تکمیل و ترمیم کننده سیستم آب بندی کاربرد دارد.
6- واتراستاپ های تزریقی بتن :
این سیستم واتراستاپ که هم اکنون در بسیاری از کشورهای پیشرو به کارگرفته می شود برای درزهای اجرایی مناسب می باشد. دراین سیستم پس از بتن ریزی اولیه، لوله های پلاستیکی مخصوص که در بدنه خود دارای سوراخ های یک طرفه می باشند در طول درز نصب می گردد. پس از بتن ریزی و کسب مقاومت بتن، با استفاده از پمپ های ویژه، تحت فشار رزین در لوله های پیش نصب شده تزریق می گردد. این رزین که بر پایه پلی یورتان می باشد تحت فشار از سوراخهای موجود در بدنه شلنگ تزریق خارج شده و با حرکت در عرض دیوار کل ترک را پر کرده و مانع نفوذ آب و مایعات از ترک می گردد.
برخی از نکات اجرایی، محدودیت ها و مزایای سیستم واتراستاپ های تزریقی به شرح ذیل می باشد :
- از مزایای اصلی این سیستم آب بندی کامل درز و جلوگیری از هرگونه ورود آب و مایعات و به تلع خوردگی و کاهش دوام سازه بتنی میباشد.
- از مشکلات اصلی این سیستم باید به تخصصی بودن و نیاز به تجهیزات خاص اشاره کرد.
- قبل از به کارگیری این سیتم باید از عملکرد مناسب شلنگ تزریق اطمینان حاصل کرد.
- در صورت کنترل های اولیه این سیتم دارای بیشترین راندمان می باشد.
- دوام بالا و مقاومت شیمیایی خوب از جمله سایر مزایای این سیستم می باشد.
نتیجه گیری :
آنچه مسلم است هر یک از انواع واتراستاپ های دارای محاسن و معایبی است که در انتخاب روش توسط کارشناسان و متخصصین باید مد نظر قرار بگیرد. باید توجه داشت که سیستم های سنتی دارای معایبی می باشند که لازم و ضروری است برای اتقاء کیفیت به سوی روش های نوین حرکت نماییم. هر چند که هنوز در برخی موارد کماکان سیستم های قدیمی تر دارای کیفیت لازم میباشند و در سطح دنیا هنوز به کارگرفته می شوند. به نظر می رسد کماکان بیشترین مشکل رو به روی مصرف کنندگان، روش اجرای غیر استاندارد و بی کیفیت در واتراستاپ های پی وی سی، وبعضا کیفیت نامطلوب واتراستاپ های موجود می باشد. از این رو حرکت به سوی استفاده از واتراستاپ های به روزتر مانند واتراستاپ های منبسط شونده و یا تزریقی می تواند گزینه مناسبی برای افزایش سطح آب بندی سازه های بتنی باشد.
(ظرز درست و نحوه اجرای صحیح واتراستاپ و کارگذاشتن واتراستاپ در بتن )
کلینیک فنی و تخصصی بتن ایران ، تولید و ارائه کننده واتراستاپهای پی وی سی و بنتونیتی
شما می توانید جهت کسب مشاوره و دریافت کاتالوگ ومشخصات فنی و نیز اخذ قیمت فروش انواع واتراستاپ با بخش فروش مجموعه کلینیکفنی و تخصصی بتن ایران ( 09120916271-44618462-44618379-021 ) تماسحاصل فرمایید.
عبارت نحوه اتصالواتراستاپ ، نصب واتراستاپ استخر ، دیتایل نصب واتراستاپ در بتن ، نحوه اجرای صحیحواتراستاپ ، طرز استفاده واتراستاپ ، نحوه کار گذاشتن واتراستاپ ، نحوه اجرایواتراستاپ ، لیست قیمت واتراستاپ بتن ، نوار واتراستاپ ، واتراستاپاستخر ، تولید کننده واتراستاپ پی وی سی، waterstop pvc درسایت کلینیک فنی و تخصصی بتن ایران –شما می توانید جهت دسترسی به مطالب ، استانداردهاو محصولات مورد نظر خود از طریق پنجره جستجو در سمت راست صفحه اقدام نماید.
کلینیک فنی وتخصصی بتن ایران ، علاوه بر دفتر مرکزی خود واقع در تهران ، پونک، خیابان سردار جنگل ، بین حیدریمقدم و سعیدی نیا ، پلاک 16 ، طبقه دوم ، واحد 4 ، و نیز دفتر جنوب کشور خود، واقع در استان خوزستان ، شهرستان اهواز ،زیتون کارمندی ، فلکه پارک ، جنب بانک تجارت ، ساختمان 88 ، در بسیاری از استانهای دیگر از جمله استان هرمزگان (بندرعباس، قشم، خارک و ...) ، استان بوشهر (شهرستان بوشهر ، عسلویه ، جم ، برازجان، کنگان و ... ) ، استان اصفهان (شهرستان اصفهان ، شهرضا، فولاد شهر، شاهین شهر ، زرین شهر ( ، استان یزد ، استان کرمان ، استان فارس (شهرستان شیراز ، نورآباد ممحسنی ، جهرم و( ... ، استان کرمانشاه ، استان کردستان )شهرستان سنندج ( ، استان لرستان ) خرم آباد ، بروجرد ، دورود، نورآباد ،الشتر و ... ) ، استان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی ( شهرستان های تبریز و ارومیه ) ، استان اردبیل، استان زنجان، استان سمنان، استان های خراسان رضوی ، خراسان جنوبی وشمالی (شهرستان های مشهد ، بیرجند و ... ) ، استان سیستان و بلوچستان (شهرستان های زاهدان ، ایرانشهر ، زابل ، سیرجان،پیرانشهر و( ...، استان البرز )شهرستان کرج و ...ملارد ، اشتهارد ،هشتگردو ... ) ، شهر کاشان ، استان قم (شهرستان قم ( ،استان مرکزی ( شهرستان اراک ، شازند ) ، استان مازندران (شهرستان های ساری ، بابل ، بابلسر، نوشهر ، چالوس ، محمود آبادو( ... ، استان گیلان (شهرستان های رشت ، بندرانزلی و ... )، استان ایلام (شهرستان های ایلام و دهلران، مهران و ... ) ،استان همدان (شهرستان های همدان ، تویسرکان وکبودرآهنگ ( ،استان گلستان ) شهرستان گرگان ( ،استان قزوین ، استان خوزستان )شهرستان اهواز ، دزفول ، ماهشهر، سربندر ، آبادان ، خرمشهر ، بهبهان ، شوشتر،شوش ، مسجدسلیمان، رامهرمز ، گتوند و( ... ، استان چهارمحال بختیاری )شهرکرد ( ، جزیره کیش ، کشور عراق ) استان بصره، الاماره و نجف ( ، کشور افغانستان )کابل و هرات ) ، دارای دفاتر فروش و ارائه خدمات مهندسی می باشد. شما می توانید بامراجعه یا تماس با این دفاتر و یا تماس با شمارهتلفن های ( 44618462-44618379 -09120916272 ) ضمن مشاور از خدمات و محصولاتارائه شده بهره مند شوید.