مقاوم سازی|سازه های بتنی|مقاوم سازی ساختمان

اروزه یافتن راه‌حل های مناسب جهت مقاوم‌ سازی ساختمان‌ ها و ترمیم و تقویت سازه‌های صنعتی، نفت و گاز، دریایی و… با توجه به اینکه جایگزین نمودن سازه‌های موجود با سازه‌های جدید در اغلب موارد از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست و هم چنین امکان توقف فعالیت بسیاری از این سازه ها که جزئی از سازه های حیاتی محسوب میشوند وجود ندارد، اهمیت شایانی پیدا کرده است. انتخاب غلط یک شیوه‌ نامناسب مقاوم‌سازی ساختمان حتی می‌تواند عملکرد سازه را بدتر هم بکند. هم چنین در مقایسه با ساختن یک سازه‌ جدید، تقویت سازه موجود و مقاوم سازی ساختمان ها حتی می‌تواند پیچیده‌تر باشد؛ زیرا شرایط سازه‌ای از قبل ثابت شده است و علاوه بر این همواره دسترسی به نواحی که نیاز به تقویت در سازه ها و ساختمان ها دارند به سادگی و به راحتی ممکن نیست.

مقاوم سازی ساختمان می تواند بصورت کلی یا موضعی صورت بگیرد و تنها بخشی از ساختمان تیاز به مقاوم سازی داشته باشد مثل : تقویت ستون ها ، دیوار ها و ... سایر اجزای ساختمانی

چه ساختمان هایی به مقاوم سازی نیاز دارند ؟

-ساختمان هایی که بر اساس اصول و قوانین آئین نامه ها ساخته نشده اند یا پیش از وضع چنین آئین نامه هایی ساخته شده اند و استانداردهای فنی لازم را ندارند . در برخی از موارد که امروزه شاهد آن هستیم ضمن وجود آئین نامه های بسیار در ساخت و ساز بدلیل کوتاهی کارشناسان یا مهندسین یا در برخی مناطق بدلیل عدم دسترسی به برخی تجهیزات بروز و مصالح ساختمانی , پروژه استانداردها و مقاومت لازم را ندارد . در چنین شرایط دو راهکار تخریب ساختمان یا مقاوم سازی ساختمان وجود دارد . عملیات تخریب بدلیل صرف وقت و هزینه ی زیاد و در برخی موارد وجود محدودیت های اجرایی در همه ی موارد امکان پذیر نیست و راهکار منطقی ای بهه نظر نمی رسد . امروزه بدلیل تخصصی بودن مقاوم سازی ساختمان و پایین بودن هزینه ی آن نسبت به تخریب و نقش مناسب آن در بازسازی ساختمان این راهکار یک روش منطقی و قابل اجرا برای ساختمان های موجود است.

مهم ترین روش های تقویت سازه های بتنی به شرح زیر می باشد:

اجرای دیوار برشی

اجرای ژاکت فولادی

اجرای ژاکت بتنی

اجرای شاتکریت بتنی

اجرای سیستم­های جاذب انرژی

استفاده از الیاف FRP

مقاوم سازی سازه های غیر ساختمانی

مقاوم سازی پل ها

مقاوم سازی پل ها در مقابل حرکات لرزه ای به دلیل درجه نامعینی کم پل ها  و نیز نقش مهمی که این سازه پس از وقوع زلزله در عملیات امداد و نجات ایفا می کند، از اهمیت بالایی برخوردار است. پایه ‌های پل، بعد از تکیه‌گاه ‌ها دومین عناصری هستند که در زلزله بیشترین آسیب را می بینند و از آنجا که آسیب دیدگی این عضو می تواند منجر به فرو ریختن تمام یا بخشی از پل شود، لذا این قسمت از سازه دارای اهمیت ویژه می ‌باشد

آسیب های وارده به پایه های پل را می توان به دو دسته آسیب های وابسته به گسیختگی خمشی پایه (به علت مقاومت خمشی ناکافی یا ظرفیت شکل پذیری خمشی ناکافی پایه ستون پل) و آسیب های وابسته به شکست برشی (به دلیل ظرفیت برشی ناکافی پایه پل) تقسیم بندی کرد.

روش های مقاوم سازی پل به شرح زیر می باشد:

استفاده از الیاف و نوارهایFRP برای تقویت تیرها، ستون ها و عرشه پل

استفاده از میلگرد FRP

استفاده از انواع میراگر و جداگرهای لرزه ای

روش های سنتی مقاوم سازی ، پل ها شامل تقویت با بتن، فولاد و مواد کامپوزیتی

هرکدام از این روش ها بر اساس سیستم سازه ای پل ها مورد استفاده قرار می گیرند..

مقاوم سازی باند فرودگاه

از آنجایی که فرودگاه ها یکی از مهم ترین زیرساخت های کشور می باشند، مقاوم سازی باند فرودگاه ها از اهمیت بالایی برخوردار است، با این حال چندان مورد رسیدگی قرار نگرفته و بعد از بروز حادثه مورد ترمیم قرار می گیرند. علاوه بر تقویت سازه های فرودگاه، باند فرودگاه نیاز به نگهداری، ترمیم و زهکشی مناسب دارد. توجه به جایگاه مخازن سوخت و استفاده از پوشش های ضد حریق در این محدوده ها نیز باید مورد توجه قرار گیرد

ترمیم و مقاوم سازی لوله و مخازن

نگهداری، ترمیم و مقاوم­سازی لوله ­ها و مخازن به دلیل اهمیت بالای سیالات منتقله توسط آنها (مانند نفت، گاز، آب و فاضلاب) از جایگاه ویژه­ای برخوردار است. به طور کلی عوامل اصلی موثر بر خرابی لوله ها و مخازن دو عامل زمین شناختی و اجرایی می باشند. یکی از راهکارهای مهم کاهش خسارات در شبکه، مقاوم سازی و طراحی شبکه، خطوط انتقال و تاسیسات با رعایت ریسک پذیری زلزله و بالابردن سطح عملکرد لرزه های شبکه و تأسیسات می باشد. یکی از راهکارهای مقاوم سازی مخازن فولادی ، استفاده از محصولات کامپوزیتی پلیمری FRP می باشد.

مقاوم سازی خط راه آهن

مقاوم سازی خطوط راه آهن به دلیل اینکه در نواحی که دارای خاک های ریزدانه هستند، فشارآب منفذی اضافی، ظرفیت باربری زهکشی نشده خاک را به طور موثری کاهش می دهد و این امر منجر به کاهش ایمنی و پایداری خط آهن می شود، مورد توجه قرار گرفته است. امروزه در سراسر جهان روش های متعددی جهت مقاوم سازی بستر خطوط راه آهن مورد استفاده قرار می گیرند، مانند تعویض کردن خاک بستر با مصالح مرغوب، استفاده از ژئوسنتتیک ها، استفاده از زهکش های سطحی و استفاده از ستون های سیمانی؛ که از این میان استفاده از ژئوسنتتیک ها بسیار مورد توجه قرار گرفته است. این مواد نقش فیلتراسیون، جداکننده، زهکش و تسلیح کننده را دارند.

مقاوم سازی تونل

مقاوم سازی تونل ها قبل از وقوع زلزله و پس از وقوع آن به دلیل نقش این سازه ها در مدیریت بحران شهری و ایجاد خطرات جانی برای شهروندان در صورت آسیب دیدگی، از اهمیت خاصی برخوردار است. حالات مختلف آسیب تونل ها می تواند به یکی از اشکال آسیب های گسترده جزیی (مثل افتادن چند سنگ و ترک های جزیی در تونل ها)، آسیب متوسط تونل (به صورت ترک های متوسط در پوشش و فروریزش سنگ) و آسیب گسترده تونل (به صورت نشست های جدی در یک ورودی تونل و ترک های گسترده در پوشش تونل) باشد.

مهم ترین روش های مقاوم سازی تونل عبارت است از:

استفاده از راک بولت و میل مهار

استفاده از شاتکریت بتنی

دیواره ها و سقف تونل با استفاده از الیاف و ورق های FRP

تونل به روش تزریق اپوکسی

استفاده از ورقه های فولادی

هر کدام از این روش ها غالبا مبتنی بر نوع پوشش و خاک محل احداث تونل مورد استفاده قرار می گیرند.

علل نیاز به مقاوم سازی ساختمان چیست ؟

-دلایل مختلفی برای مقاوم سازی ساختمان یا یک سازه وجود دارد , عموما تصور می رود افراد عملیات مقاوم سازی ساختمان یا تقویت سازه را مختص به مقاوم سازی ساختمان قدیمی بدانند در حالی که در واقعیت همیشه مقاوم سازی ساختمان مربوط به افزایش عمر سازه نمی شود و در بسیاری از موارد ساختمان هایی مقاوم سازی می شوند که حتی مورد بهره برداری نیز قرار نگرفته اند و خالی از سکنه و بار می باشند .

همانطور که واضح است وجود اشتباهات در طراحی و اجرا که مسبب نبود مقاومت لازم دراجزای بتنی سازه می شود یکی از دلایل اصلی نیاز به مقاوم سازی ساختمان است ، در سایر موارد سازه مشکلی نداشته ولی شرایط جدید بهره برداری ایجاب می کند که از حیث باربری تغییراتی در سازه صورت پذیرد .

در تمامی موارد فوق ، با اجرای مقاوم سازی ساختمان ضمن رفع مشکلات موجود می توان عمر سازه را نیز افزایش داد .

از میان روش های مقاوم سازی ساختمان روش انتخابی با تحلیل و محاسبات مهندس پروژه یا کارشناسان مربوطه تحت تاثیر عوامل مختلفی انتخاب و اجرا می شود .

بهترین راه مقاوم سازی ساختمان کدام راه مقاوم سازی ساختمان است ؟

در باره ی اینکه کدام یک از راه های مقاوم سازی سازی ساختمان بهتر است نمی توان پاسخ قطعی داد . بهترین راه مقاوم سازی ساختمان بستگی به نوع اسکلت ساختمان و ایرادهای موجود در ساختمان و در نهایت هدف از مقاوم سازی ساختمان دارد .

هزینه مقاوم سازی

هزینه مقاوم سازی ساختمان به عواملی همچون نوع سازه، روش مقاوم سازی ، قیمت مصالح مورد استفاده، هزینه و دستمزد اجرا و در صورت استفاده از الیاف FRP به نوع و میزان الیاف استفاده شده وابسته است. به عنوان مثال اضافه کردن بادبند در ساختمان های فولادی بسیار ساده است اما در ساختمان های بتنی این روش به سادگی قابل اجرا نیست. در حالیکه اضافه کردن دیوار برشی می تواند راهکار بهتری برای مقاوم سازی ساختمان های بتنی باشد. به طور کلی می توان گفت مقاوم سازی سازه ها اگرچه هزینه بر می باشد اما در عین حال از هزینه بازسازی کامل آن کمتر بوده و نیز موجب جلوگیری از خسارت های جانی و مالی به هنگام وقوع حوادثی همچون زلزله می گردد. .امروزه می توان با به کارگیری روش های نوین هزینه مقاوم سازی ساختمان را کاهش داد

می توانید جهت کسب مشاوره و اطلاعات تکمیلی فنی ، اجرایی  و مالی با بخش فنی و مهندسی و یا فروش مجموعه کلینیک فنی و تخصصی بتن ایران ( 09120916271-44618462-44618379-021 ) تماس حاصل فرمایید.