نکات ,ضوابط و شرایط نگهداری و انبار سیمان در کارگاه
معمولاً سيمان به دو صورت فله‌اي و پاكتي از طرفكارخانه سازنده به كارگاه تحويل داده مي‌شود.
سيمان فله‌اي : در اين حالت، سيمان بدون بسته‌بندي توسط كاميون‌هاي مخصوص حمل سيمانكه به بونكر موسوم است از كارخانه سيمان به كارگاه منتقل مي‌گردد. براي تخليهسيمان از بونكر، از يك پمپ باد كه بر روي بونكر نصب است، استفاده مي‌شود. پس ازتوقف بونكر در نزديك سيلو، لوله مخصوص تخليه به لوله بارگيري سيلو متصل مي‌گردد وسپس سيمان با فشار از طريق لوله بالاي سيلو به درون آن مي‌ريزد. سيلو، مخزن فلزياست كه مقطع آن دايره است و قسمت پايين مخزن به شكل مخروط است.
برايانبار كردن سيمان فله‌اي موارد زير توصيه مي‌شوند :
1- سطح داخلي سيلو بايد كاملاً صاف باشد تاتخليه ذرات سيمان به راحتي انجام گردد. شيب قسمت مخروطي سيلو بايد حداقل 50 درجهباشد. به مرور زمان ذرات سيمان به ديواره اطراف سيلو مي‌چسبد كه بهتر است هر چندوقت يكبار با فشار ملايم باد، سيلو را پاك و تميز كرد.
چنانچهقسمت پايين سيلو مسطح و يا چهار طرف آن صاف باشد، سيمان بصورت مخلوط و يكنواختخارج نمي شود.
2-سيمان فله را بايد در سيلوهاي فلزي استاندارد انبار كرد. لازم است از انبار كردنسيمان فله‌اي در انبارهاي غير استاندارد و ساخته شده با مصالح بنايي خودداري نمود.
3-انتهايقيف بايد حدود 5/1 متر از زمين فاصله داشته باشد و قطر آن حدود 20سانتيمتر باشد.
4-ارتفاع كل سيلو از سطح زمين بايد به 15 متر محدود شود تا بتوان با وسايل موجود آنرا پر نمود و فشار وارده بر سيمان‌هاي زيرين افزايش نيابد.
5-در بالاي سيلو بايد يك هواكش كلاهك دار تعبيه شود تا هواي سيلو در هنگام بارگيريتخليه گردد.
6-حداقل ضخامت ورق فولادي سيلو در پايين 5 ميليمتر بوده و مي‌توان بتدريج آن را دربالا به 3 ميليمتر كاهش داد.
7-براي كنترل ارتفاع سيمان و هواكش، سيلو بايد داراي نردبان فلزي باشد.
8-توصيه مي‌شود سيستم هوادهي براي ايجاد تلاطم در توده تحتاني سيمان جهت جلوگيري ازكلوخه شدن زود هنگام آن به كار گرفته شود.
9-سيمان‌هاي مختلف و حتي سيمان‌هايي كه از يك نوع هستند و از دو كارخانه مختلف تهيهشده‌اند، نبايد در يك سيلو نگهداري شوند و براي هر نوع سيمان بايد سيلوي مجزا درنظرگرفته شود.
10-توصيه مي‌شود از انباشتن سيمان‌هاي داغ در سيلو خودداري شود، زيرا باعث كاهش كيفيتآن مي‌گردد.
11-در كارگاه‌هايي كه امكان استفاده از سيلوهاي فلزي وجود ندارد، در صورت رعايت كليهموارد فني و اجرايي مي‌توان از سيلوهاي ديگر استفاده نمود. در اين گونه موارد توجهبه نكات زير الزامي است :
· ارتفاع كف سيلو بايد از تراز زمين‌هاي مجاور خودبيشتر باشد، تا آب به داخل سيلو وارد نشود.
· كليه سطوح داخلي سيلو بايد در مقابل نفوذ رطوبتعايق گردد.
· سيلو بايد به گونه‌اي ساخته شود كه امكان باقيمانده سيمان در گوشه و يا زواياي آن وجود نداشته باشد.
· دريچه‌هاي ورودي و خروجي سيمان بايد به گونه‌ايطراحي شوند، كه هنگام برداشت سيمان، هميشه ابتدا سيمان‌هاي قديمي‌تر خارج گردند.
· در قسمت فوقاني سيلو بايد يك دريچه كوچك محافظتشده براي خروج رطوبت و عدم تعريق تعبيه گردد.
سيمان پاكتي (كيسه‌اي) : سيمانپاكتي همان طور كه از نامش پيداست، توسط كارخانه در پاكت با وزن معين بسته‌بندي و عرضه مي‌شود. سيمان پرتلند نبايد در تماسبا رطوبت انبار گردد، بلكه بايد به صورت خشك نگهداري شود تا از خرابي آن جلوگيري بهعمل آيد. سيمان پرتلند به رطوبت حساس است، اما اگر به صورت خشك نگهداري شود، برا يمدت طولاني‌تر كيفيت خود را حفظ مي‌كند. زمان گيرش سيمان پرتلند كه در تماس بارطوبت انبار شود، نسبت به سيماني كه خشك نگهداري شود، طولاني‌تر بوده و مقاومتكمتري رانشان مي‌دهد.
درهنگام استفاده از سيمان‌هاي پاكتي موارد زير بايد رعايت شود :
1-درصورت امكان، پاكتها بايد در انبار سرپوشيده و يا زير سايبان نگهداري شوند و درصورت خشك نبودن كف سايبان، بايد پاكتها را بر روي تخته چوبي قرار داد. در كارگاه‌هايكوچك كه ساخت انبار يا سايبان مقدور نيست، پاكتها را بايد هميشه بر روي سكوهايچوبي قرار دادو روكشهاي ضد آب بايد تا روي لبه سكوها ادامه يابند تا از نفوذ بارانبه سيمان و سكو جلوگيري شود. در شكل 3، نحوه صحيح نگهداري پاكت‌هاي سيمان نشانداده شده است.
2-كف انبار بايد بين 80 تا 120 سانتيمتر از سطح زمين بالاتر باشد تا از ورود آب، نشتبرف انبار شده در پشت ديوارها و حركت نم رو به بالا، حتي‌الامكان محفاظت گردد،همچنين تخليه آن از تريلي حامل پاكت سيمان ساده‌تر است.
3-سقف و ديوارها بايد حتي‌الامكان آب‌بندي و نم‌بندي باشد. كف انبار بايد با بلوكاژيا عايق مناسب نم‌بندي گردد.
4-انبار داراي حداقل تعداد درب و پنجره باشد و ارتفاع انبار حتي‌الامكان كم و به40/2 متر محدود شود.
5-پاكت‌هاي سيمان بايد با فاصله از ديوار چيده شوند تا رطوبت ديوار را جذب نكنند. فاصله حدود20 سانتيمتر مناسب است.
6-فاصله بين پاكتها بستگي به رطوبت هوا دارد. اگر سيمان در نواحي خشك انبار مي‌شود مي‌توان بين پاكتها چند سانتيمترفاصله گذاشت تا جريان هوا بين پاكتها باعث خشك شدن شود. در مناطق مرطوب، بايدپاكت‌ها را بهم چسباند تا رطوبت كمتري بهآنها برسد.
7-ارتفاع و تعداد پاكت‌هايي كه رويهم چيدهمي‌شود، عملاً تابع شرايط محيطي، نوع سيمان و مدت انبار كردن مي‌باشد. فشار واردهبه پاكت‌هاي سيمان يكي از عواملي است كه در كلوخه شدن سيمان موثر است. توصيه مي‌شودكه در مناطق خشك، حداكثر 12 پاكت رويهم چيده شود و در مناطق مرطوب تعداد پاكت‌هايرويهم حداكثر به 8 رديف محدود گردد.