افزودنی بتن چیست؟

افزودني مادهاي به غير از سيمان پرتلند، سنگدانه، و آب است که به صورت پودر (گَرد) يامايع (آبکی)، به عنوان يکي از مواد تشکيلدهنده بتن و براي اصلاح خواص بتن، کميقبل از اختلاط، در حين اختلاط و يا قبل از ريختن به آن افزوده ميشود .

کارکرد افزودنيهاي شيميايي چگونه است؟

هر ماده افزودني با کارکرد اصلي آن تعريف و گروهبندي ميشود.کاركرد اصلي يك ماده افزودني عمدهترين اثر مورد انتظاري است كه بر بتن دارد وبيانگر عملکرد شاخص آن افزودني است. کاركرد فرعي، اثر يا اثراتي است كه مادهافزودني در مقياس كوچكتر از کاركرد اصلي بر بتن ميگذارد.

دلايل و مزاياي استفاده از افزودنيهاي شيميايي

بتن بايد همگن، كارآ، پرداختپذير، مقاوم، پايا، وکمتراوا باشد. در بسياري از موارد با انتخاب مصالح و نسبت اختلاط مناسب و بهکاربستن روشها و استفاده از تجهيزات مناسب و افراد کارآزموده ميتوان به اينويژگيها دست يافت. بهرهگيري از افزودنيهاي شيميايي در کنار مزاياي بيشماري کهدارند، دستيابي به اين ويژگيها را امکانپذيرتر و آسانتر خواهد کرد.

مشخصات افزودنيهاي شيميايي

افزودنيهاي مصرفيبايستي پاسخگوي نيازها و ضوابط آييننامه بتن و استانداردهاي ملي ايران واستانداردهاي بينالمللي معتبر مانند AASHTO,ASTM, BS, DIN, EN باشند. اين منابع مشخصات فني، حداقل انتظارات از مصرف، و نحوهتاثيرگذاري هر افزودني را به تفصيل بيان مينمايند و راهنماي بسيار مناسبي براياستفاده افزودنيها هستند.

استاندارد کنترل کیفیت و آزمایش مواد عمل آوری ( کیورینگ ) بتن

کلینیک بتن

کد مطلب : 76

روش آزمون نگهداري آببوسيله مواد عمل آورنده بتن

موسسه استاندارد و تحقيقاتصنعتي ايران

موسسه استاندارد و تحقيقاتصنعتي ايران تنها سازماني است در ايران كه بر طبق قانون ميتواند استاندارد رسميفرآورده‏ها را تعيين و تدوين و اجراي آنها را با كسب موافقت شورايعالي استاندارداجباري اعلام نمايد. وظايف و هدفهاي موسسه عبارتست از:

( تعيين، تدوين و نشراستانداردهاي ملي – انجامتحقيقات بمنظور تدوين استاندارد بالا بردن كيفيت كالاهاي داخلي، كمك به بهبود روشهايتوليد و افزايش كارائي صنايع در جهت خودكفائي كشور- ترويج استانداردهاي ملي – نظارت بر اجراي استانداردهاياجباري – كنترلكيفي كالاهاي صادراتي مشمول استانداردهاي اجباري و جلوگيري از صدور كالاهاي نامرغوببه منظور فراهم نمودن امكانات رقابت با كالاهاي مشابه خارجي و حفظ بازارهاي بينالمللي كنترل كيفي كالاهاي وارداتي مشمول استاندارد اجباري به منظور حمايت از مصرفكنندگان و توليدكنندگان داخلي و جلوگيري از ورود كالاهاي نامرغوب خارجي راهنمائيعلمي و فني توليدكنندگان، توزيع كنندگان و مصرف كنندگان – مطالعه و تحقيق درباره روشهاي توليد، نگهداري، بستهبندي و ترابري كالاهاي مختلف – ترويج سيستم متريك و كاليبراسيون وسايل سنجش – آزمايش و تطبيق نمونه كالاها با استانداردهاي مربوط، اعلاممشخصات و اظهارنظر مقايسه‏اي و صدور گواهينامه‏هاي لازم ) .

موسسه استاندارد از اعضاءسازمان بين المللي استاندارد مي باشد و لذا در اجراي وظايف خود هم از آخرينپيشرفتهاي علمي و فني و صنعتي جهان استفاده مي نمايد و هم شرايط كلي و نيازمنديهايخاص كشور را مورد توجه قرار مي دهد.

اجراي استانداردهاي ملي ايرانبه نفع تمام مردم و اقتصاد كشور است و باعث افزايش صادرات و فروش داخلي و تأمينايمني و بهداشت مصرف كنندگان و صرفه جوئي در وقت و هزينه ها و در نتيجه موجبافزايش درآمد ملي و رفاه عمومي و كاهش قيمتها مي شود.

فهرست مطالب

تعيين نسبت اجزاء و مخلوط كردن ملات

آماده كردن نمونه‏ها ( قالب گيري نمونه‏ها )

آماده نمودن سطح و درزبندي لبه

كاربرد مواد عمل آورنده

تعيين مقدار مواد غير فرار در مواد عمل آورنده

بسمه تعالي

استاندارد روشآزمون نگهداري آب به وسيله مواد عمل آورنده بتن كه بوسيله كميسيون فني مربوطه تهيهو تدوين شده و در چهل و دومين كميته ملي ساختمان و مصالح ساختماني مورخ 1374/10/27 مورد تاييدقرار گرفته , اينك باستناد بند 1 ماده 3 قانون اصلاحي قوانين و مقرارات موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتيايران مصوب بهمن ماه 1371 بعنوان استاندارد رسمي ايران منتشر مي‏گردد.

براي حفظ همگاميو هماهنگي با پيشرفتهاي ملي و جهاني در زمينه صنايع و علوم استانداردهاي ايران درمواقع لزوم مورد تجديد نظر قرار خواهند گرفت و هر گونه پيشنهادي كه براي اصلاح ياتكميل اين استاندارد برسد در هنگام تجديد نظر در كميسيون فني مربوط مورد توجه واقعخواهد شد .

بنابر اين برايمراجعه به استانداردهاي ايران بايد همواره از آخرين چاپ و تجديد نظر آنها استفادهنمود .

در تهيه و تدويناين استاندارد سعي شده است كه ضمن توجه به شرايط موجود و نيازهاي جامعه حتيالمقدور بين اين استاندارد و استاندارد كشورهاي صنعتي و پيشرفته هماهنگي ايجاد شود.

لذا با بررسيامكانات و مهارتهاي موجود و اجراي آزمايشهاي لازم اين استاندارد با استفاده ازمنبع زير تهيه گرديده است :

ASTM C 156 - 1989

روش آزمون نگهداري آب بهوسيله مواد عمل آورنده بتن

1 ـ هدف و دامنه كاربرد

هدفل از تدويناين استاندارد تعيين روش آزمايشگاهي است كه براي تعيين بازدهي تركيبات مايع كه بهمنظور پوشش غشائي و يا موادي كه به صورت لايه يا ورقه پوششي براي عمل آوردن بتنبكار برده مي‏شوند .

اين بازدهيتوانائي مواد را در جلوگيري از خارج شدن رطوبت بتن در خلال سخت شدن پايه بيانمي‏كند . در اين استاندارد مواد , عمليات و وسائل ممكن است خطرآور باشد . در ضمندر اين استاندارد تمام مسائل ايمني مربوطه مطرح نشده است . مسئوليت ايمني كافي درعمليات مختلف به عهده استفاده كننده اين استاندارد مي‏باشد . توانائي نگهداريرطوبت محصولات عمل آورنده كه بوسيله اين روش آزمايش تعيين مي‏گردد , مناسب بودنآنها را به منظور ايجاد شرايط عمل آوردن بتن , روشن مي‏سازد . از اين روش آزمايشمي‏توان براي تعيين تركيب , مشخصات و يا تشخيص مناسب بودن مواد عمل آورنده استفادهكرد .

اين روش آزمايشميزان توانائي ماده عمل آورنده تحت آمايش را در جلوگيري از فرار رطوبت از ملاتسيمان به مصرف كننده مي‏دهد . از آنجائي كه حفظ رطوبت در بتن تازه به تكميل واكنشهيدراسيون كمك مي‏كند , عدم موفقيت يك فرآورده در حداقل رساندن فرار رطوبت ممكناست منجر به كم شدن مقاومت , ايجاد ترك خوردگي , جمع شدن يا كاهش مقاومت سائيدگي ويا مجموعه‏اي از آنها در بتن سخت شده گردد .

چندين عامل ازجمله عوامل زير در نتايج آزمايش اثر مي‏گذارد .

دقت كنترل حرارت, رطوبت و جريان هوا در كابين عمل آوردن , آماده نمودن و درزگيري نمونه ملات , عمرو وضعيت سطح روئي نمونه ملات هنگام كاربرد ماده عمل آوردنده تا يكنواختي و مقدارمصرف قشر عمل آورند .

2 ـ دستگاه

2 ـ 1 ـ مخلوطكننده مكانيكي ملات

مخلوط كنندهملات بايد طبق مشخصات استاندارد ايران ¹ به شماره............ بوده و اندازه آن به قدري باشد كه بتواند حداقل سه نمونه ملات رايكباره مخلوط و آماده نمايد . پره‏هاي مخلوط كن و كاسه آن بايد فولادي و ضد رنگباشد .

2 ـ 2 ـ قالب‏ها

قالب‏ها بايد ازفلز, شيشه , لاستيك سخت و يا پلاستيك ساخته شده باشند و بايد در مقابل آب نفوذناپذير باشند . آنها بايد به صورت صلب ساخته شده باشند تا در مقابل تغيير شكلمقاومت كند . قالب‏ها بايد داراي ابعاد 300* 150 ميليمتر در بالا و 295 * 145 ميليمتر در دته و 50 ميلي متر عمق داخلي آن باشد . و دارايلبه‏اي به عرض حدود 6 ميلي متر بوده و تمامي لبه‏هاي بالاي ان داراي سطحي صاف باشد وقبل از هر مصرف كاملا تميز شوند . ( شكل شماره 1)

يادآوري 1

از استفاده بيشاز حد معمول مقدار روغن , گريس يا تركيبات ديگري كه براي تسهيل باز كردن قالب بكارمي‏روند خصوصأ در امتداد لبه بالائي , حبابي كه مواد درزگير بكار برده مي‏شوند ,جلوگيري شود .

استفاده از چسبنواري روي لبه بالائي قالب‏ها براي جلوگيري از آلوده شدن آن , توسط تركيبات تسهيلكننده باز كردن قالب‏ها , روش مناسب و مفيدي مي‏باشد .

2 ـ 3 ـ دستكش

دستكش لاستيكي ويا پلاستيكي بايد در موقع قالب ريزي مورد استفاده قرار گيرد .

2 ـ 4 ـ كوبه

كوبه بايد ازماده‏اي ساخته شده باشد كه قابليت جذب مواد و يا ايجاد سايش را نداشته باشد . جنسآن از لاستيك با سختي متوسط و يا چوب بلوط اندوده شده به مواد شيميائي باشد كه بانگهداري آن به مدت 15 دقيقه در دماي 200 درجه سانتيگراد قابليت جذب مواد را از دستداده است .

سطح آن مستطيليبا ابعاد 25 * 50 ميليمتر و طول آن 150 الي 300 ميليمتر باشد .

2 ـ 5 ـ ماله چوبي( تخته ماله )

ماله چوبي باابعاد تقريبي 280 * 75 ميليمتر و ضخامت 20 ميليمتر .

يادآوري 2

ماله چوبي تجاري را مي‏توان به سهولت به ابعاد مورددرخواست تهيه نمود . ماله بايد كاملا صاف يا مسطح در موقع قرار گرفتن در روي سطحمورد نظر باشد .

2 ـ 6 ـ قلم مو

قلم موي نسبتأنرم به اندازه 50 ميليمتر براي پاك كردن سطح آزمونه آماده شده قبل از دزدگيري آن .

2 ـ 7 ـ اطاقك عملاوردن

اطاقك عمل اوردن نمونه‏ها بايستي در درجه حرارت 1 ± 38 و رطوبت نسبي 2 ± 32 درصد باشد . اين اطاقك بايد به نحوي ساخته شده باشد كه حركت هوايايجاد شده در اطاقك به راحتي باعث تبخير حلال تركيبات عمل آورند و خروج آن ازاطاقك شود . جريان هوا بايستي براي تمام نمونه‏ها يكسان باشد .

2 ـ 8 ـ تزازو

ترازوي مورداستفاده بايد داراي ظرفيت 10 كيلوگرم يا بيشتر بوده و حساسيت آن حداقل 0/1 گرم باشد .

2 ـ 9 ـ تجهيزاتپاشيدن

براي پاشيدن ,هر دستگاهي كه بتواند ماده را به صورت يكنواخت و با حداقل اضافه پاشي بر روي نمونه, بپاشد استفاده نمود . در مورد مواردي كه بايستي توسط قلم مو يا غلتك روي نمونهماليده شوند وسائل توصيه شده كارخانه مورد استفاده قرار مي‏گيرد .

3 ـ مواد

3 ـ 1 ـ سيمانپرتلند نوع يك استاندارد ملي ايران به شماره "389"

3 ـ 2 ـ ماسه دانهبندي شده طبق ² استانداردملي ايران به شماره

3 ـ 3 ـ مواددرزگيري

مواد عمل آورندهنبايد اثري بر مواد درزگير بگذارد . مواد درزگير بايستي به طور موثري مانع از دسترفتن رطوبت بتن بين مرز نمونه و لبه‏هاي قالب شود .

يادآوري

موم‏هائي كه درصنايع پزشكي استفاده مي‏شود , مي‏تواند به عنوان درزگير بكار رود .

4 ـ شرايط محيطي

4 ـ 1 ـ درجهحرارت محل آزمايش بايد ºC 2 ± 23 بوده و رطوبت نسبي محل آزمايش بايد 10 ± 50 درصد باشد , درجه حرارت تمامي مواد مورد استفاده در آزمايش نيزبايد ºC 2 ± 23 بوده , مگر اينكه درجه حرارت ديگري مشخص شده باشد .

5 ـ تعداد آزمونه‏ها

مجموعه‏اي از سهآزمونه يا بيشتر به منظور انجام دادن آزمايش براي هر ماده عمل آورنده بايد تهيهشود .

يادآوري

در مواقعي كهبيش از يك سري آزمونه آماده مي‏شود , هر سري از آنها بايد به صورت يك گروه در نظرگرفته شود تا زمان بين قالب گيري و مصرف مواد عمل آورنده در حد امكان يكسان باشدبراي اين كار ممكن است لازم باشد ملات را جداگانه براي هر سري مخلوط كرد.

6 ـ تعيين نسبت اجزاء و مخلوط كردن ملات

6 ـ 1 ـ تعييننسبت‏ها

نسبت‏هاي سيمانو ماسه بوسيله اضافه كردن ماسه خشك به خمير سيمان كه نسبت وزني آب به سيمان آن 0/4 است , تاسيلائي برابر 5 ± 35 ايجاد كند . تعيين مي‏شود آزمايش بايد طبق استاندارد ملي ايران ³ به شماره انجامگيرد . مخلوطي كه براي تعيين نسبت ماسه و سيمان بكار برده شده است , دور ريختهمي‏شود .

يادآوري 1

مخلوط بديندليل دور ريخته مي‏شود كه طول زمان , نحوهو شرايط اختلاط از موقعي كه آب به مخلوط اضافه مي‏گردد روي نتايج آزمايش اثرمي‏گذارد و اين پارامترها بايد كاملا كنترل شده باشد .

6 ـ 2 ـ مخلوط كن

براي يكنواختنمودن تركيبات متشكله ملات آنها را بايستي در مخلوط كن , تا زمان حداكثر 6 دقيقه پس ازاضافه نمودن آب به سيمان , مخلوط نمائيد .

يادآوري 2

بطور كلي برايمخلوط كردن سيمان , تمام آب را در داخل كاسه مخلوط كن ريخته و آن را به مدت 30 ثانيه دراين حالت قرار دهيد . سپس آن را به مدت 30 ثانيه با سرعت كم مخلوط كن مخلوط نموده وبدون متوقف كردن مخلوط كن ماسه را در مدت 30 ثانيه در آن ريخته و آن را به مدت يك دقيقهديگر مخلوط نمائيد . آنگاه مخلوط كن را براي يك دقيقه متوقف كرده و در 15 ثانيه اولمواد چسبنده به اطراف كاسه را به داخل آن بريزيد و مخلوط كن را براي مدت يك دقيقهديگر بكار انداخته و پس از آن فورا قالب‏گيري نمونه‏ها را شروع نمائيد .

7 ـ آماده كردن نمونه‏ها ( قالب گيري نمونه‏ها )

7 ـ 1 ـ لايه‏اياز ملات به عمق 25 ميليمتر را در قالب بريزيد و 50 بار آنرا توسط كوبه بكوبيد لايه ديگري ازملات به اندازه‏اي كه قالب را كمي اضافه‏تر از ظرفيت پر كند و در آن ريخته و مانندلايه اول آن را بكوبيد . با استفاده از كناره 25 ميليمتري كوبه محل‏هاي فرو رفته كه در اثركوبيدن ايجاد مي‏شود را با 18 الي 20 بار فشار آوردن در امتدا دطول قالب بر رويسطح روئي يكنواخت نمائيد .

با استفاده ازماله چوبي سطح نمونه را با لبه بالائي قالب هم سطح نمائيد . ماله چوبي را روي قالبقرار داده و آنرا با حركت اره‏اي در امتداد طولي قالب محكم بكشيد بطوري كه يك سطحيكنواخت متراكم بدون حفره و ترك ايجاد نمايد . به محض اتمام قالب گيري , سطح خارجيقالب را پاك نموده و نمونه‏ها را در اطاقك عمل آوردن شرح داده شده در بند 2 ـ 7 قرار دهيد .نمونه‏ها بايد در يك سطح تراز قرار گرفته و هيچگونه لرزشي بر آنها وارد نيايد .فضاي بين نمونه‏ها و يا بين نمونه‏ها و ديواره اطاقك بايد بين 50 تا 175 ميليمترباشد . و براي تمام نمونه‏ها در اطاقك يكسان باشد . براي پر نمودن اطاقك مي‏تواننمونه‏هاي مشابه كمكي ⁴را در اطاقك جايگزين نمود تاكاملا پر گردد .

8 ـ آماده نمودن سطح و درزبندي لبه

8 ـ 1 ـ به محضاينكه آب سطح نمونه‏ها ناپديد شد , بايد نمونه‏ها را از اطاقك خارج نموده و سطحآنها را بوسيله قلم مو به آرامي برس زد . برس كشيدن بايد با نيروي كافي بوده تابتواند برفي⁴ و شيره بتن سطح نمونه را از بين ببرد ولي به نحوي باشد كه بر رويسطح ملات خراش ايجاد نكند . چنانچه در زمان برس زدن دوباره آب در سطح نمونه‏هاظاهر شود , بايد دوباره آنها را در اطاقك قرار داد و به محض اينكه آب سطح آنهاناپديد شد , آنها را فورا بيرون آورده و سطحشان را برس زد . در هر حال ملات نبايدمرطوب بوده و عاري از آب سطحي باشد . شرايط مناسب سطحي موقعي ايجاد مي‏شود كه برسزدن آب را به سطح نمونه منتقل نكند و يا لكه نشود . اين حالت مي‏توان با ماليدننوك انگشت بر روي سطح مشخص كرد .

يادآوري 1

مدت قرار گرفتندر اطاقك و رطوبت اوليه تلف شده كه منجر به حالت مطلوب سطح مي‏شود بستگي به مشخصهاطاقك عمل آوردن و شرايط آزمايشگاهي دارد .

يكنواختي حالتسطح نمونه‏هاي مورد آزمايش را مي‏توان با مشخص كردن طول زمان قرار گرفتن در كابينو يا مقدار رطوبت اوليه تلف شده بدست آورد . موقعي كه وضعيت هر يك از شرايط آزمايشتغيير كند ( ماسه , سيمان و غيره ) زمان تازه‏اي براي قرار گرفتن در اطاقك و يارطوبت اوليه تلف شده و يا هر دو آنها بايد مشخص گردد .

8 ـ 2 ـ موقعي كهتركيبات مايع كه به منظور پوشش غشائي بكار مي‏روند , مورد آزمايش باشد , شياري بهشكل "V" به عمق تقريبي 3 ميليمتر و به عرض كمتر از 3 ميليمتر بين لبه نمونه و قالب ايجاد مي‏شود . شيار بايد ازتركيبات درزگير پر گردد . تركيبات درزگير نبايد در فاصله‏اي بيش از 6 ميليمتر ازلبه قالب تا داخل سطح نمونه را بپوشاند .

9 ـ كاربرد مواد عمل آورنده

9 ـ 1 ـ تركيباتمايع به منظور پوشش غشائي

9 ـ 1ـ 1 ـ جرم مادهعمل آورنده مورد مصرف MA را با دقت 0/1 گرم بر مبنأ مقدار مصرف تعيين شده و چگاليماده عمل آورنده طبق استاندارد ملي ايران ⁵ به شماره محاسبه نمائيد .

چنانچه ميزانمصرف ماده عمل آورنده مشخص نشده باشد , به مقدار l/m² 0/2 بكار برده شود . روش مصرف مطابق باتوصيه‏هاي كارخانه سازنده باشد .

9 ـ 1 ـ 2 ـ نمونهبايد فورا پس از درزگيري با دقت 0/1 گرم وزن گردد (M₁) و سپس به طور يكنواخت ماده عمل آورنده طبقميزان تعيين شده مصرف گردد . مواد درزگير بايد سريعأ و هر بار به طور كامل روي فقطيك نمونه انجام گيرد .

يادآوري 1

توصيه مي‏شود كهدر يك اطاقك مخصوص پاشيدن انجام گيرد و يا از هود آزمايشگاهي براي كنترل پاشيدنزياد از حد و كم كردن تاثير بخار حلال استفاده نمود . به هر حال بايد سرعت جريانهوا را در مجاورت نمونه به حداقل نگهداري داشت تا از دست رفتن مواد فرار از سطحنمونه در حين پاشيدن و قبل از وزن كردن نهائي در حد امكان جلوگيري كرد . پاشيدنبايد با حداقل فشار و مقدار جريان هوائي كه مي‏تواند منجر به سطحي قابل قبول باشد, انجام گيرد .

9 ـ 1 ـ 3 ـ پوشش مناسببوسيله مقايسه جرم اوليه نمونه (M₁) قبل از مصرف ماده عمل آورنده با جرم پس ازپوشش تعيين مي‏شود . جرم نهائي بايد مساوي جرم اوليه نمونه بعلاوه مقدار از پيشتعيين شده ماده عمل آورنده مورد استفاده باشد و آن مستلزم وزن نمودن مكرر نمونه درحين مصرف ماده عمل آورنده تا زماني كه به پوشش كامل برسيم , مي‏باشد .

در صورتي كه قلممو مورد استفاده قرار گيرد , پوشش مناسب آن مي‏تواند توسط وزن نمودن ظرف , قلم موو ماده عمل آورنده قبل و بعد از مصرف ماده روي نمونه تعيين گردد . حداكثر زمانبراي اين كار بايد 2 دقيقه باشد . اندازه گيري وزن نهائي نمونه (M₂) بايد با دقت 0/1 گرم انجام گيرد . چنانچه مقدار نهائي مادهعمل آورنده مصرف شده اختلافي بيشتر از 10 درصد با مقدار محاسبه شده ماده عمل آورندهبراي ايجاد پوشش تعيين شده داشته باشد , نمونه مورد قبول نخواهد بود .

9 ـ 1 ـ 4 ـ بدون درنگنمونه را به اطاقك برگردانيد .

9 ـ 1 ـ 5 ـ موادورقه‏اي يا لايه‏هاي پوششي

مواد ورقه‏اي رااز قبل باندازه كمي بزرگتر از سطح نمونه ببريد و آنرا روي لبه بالائي قالب قراردهيد و با مواد درزگيري اب بندي نمائيد . نمونه درزگير شده را با دقت 0/1 گرم وزن نمائيد(M₂) و بلافاصله به اطاقك عمل آوردن برگردانيد .

يادآوري 2

كاهش غير معموليوزن نمونه به خاطر نشت كردن و يا درزگيري ناقص نمونه ممكن است بوسيله توزين مجدد 3 الي 4 ساعت بعد ازمصرف مواد عمل آورنده , كنترل شود . اگر يك نمونه به طور قابل ملاحظه‏اي بيش از سايرنمونه‏ها كاهش وزن نشان دهد , نمونه مزبور , باحتمال قوي معيوب خواهد بود و اگرفقط سه نمونه مورد آزمايش قرار گرفته باشد , بايد آزمايش باطل گردد . ( طبق بند 12 ـ 4)

10 ـ تعيين مقدار مواد غير فرار ⁶ در مواد عمل آورنده

10 ـ 1 ـ تعييننسبت مواد غير فرار در ماده عمل آورنده (N_V) طبق استاندارد ملي ايران ⁷ به شماره مي‏باشد .

11 ـ مدت زمان آزمايش

نمونه‏هاي موردآزمايش بايد به مدت 72 ساعت در اطاقك آزمايش نگهداري شده و سپسآنها را خارج كرده و بدون تاخير وزن نمائيد . (M₃) خريدار مي‏تواند مدت زمان آزمايش ديگري رامشخص نمايد .

12 ـ محاسبات

12 ـ 1 ـ كاهش وزن

براي تركيباتمايع به منظور پوشش غشائي كاهش وزن براي هر نمونه مورد آزمايش بر حسب گرم از رابطهشماره 1 محاسبه مي‏گردد .

12 ـ 1 ـ 1 ـ براي موادورقه‏اي كاهش مقدار آب براي هر نمونه بر حسب گرم از رابطه شماره 3 محاسبهمي‏گردد .

12 ـ 2 ـ سطح نمونه

12 ـ 2 ـ 1 ـ برايتركيبات مايع به منظور پوشش غشائي سطح نمونه (A) به ميليمترمربع بوسيله اندازه گيري ابعاد سطح روئي از گوشه‏هاي داخلي ماده درزگير با دقت يكميليمتر و با ضرب كردن طول در عرض بدست مي‏آيد .

12 ـ 2 ـ 2 ـ براي موادورقه‏اي سطح نمونه (A) را به ميليمتر با اندازه گيري ابعاد سطح روئي ملات به نزديكترينميليمتر و با ضرب كردن طول در عرض بدست مي‏آيد.

12 ـ 3 ـ براي هرنمونه : كاهش وزن را در واحد سطح“ L ”بر حسب كيلوگرم بر متر مربع از رابطه شماره 4 محاسبهنمائيد .

12 ـ 4 ـ وقتي كهسه نمونه يا بيشتر موجود باشند : اگر اختلاف كاهش رطوبت بين نمونه‏اي با بيشترين ونمونه‏اي با كمترين مقدار كاهش , بيشتر از kg/m² 0/15 باشد , آزمايش بايد مجددا تكرار گردد وميانگين نمونه‏ها در آزمايش اوليه و نمونه‏هاي ازمايش مجدد را بدست آوريد .

اگر پس از تكرارآزمايش , مشخص شود كه نتيجه يك آزمايش چه در آزمايش اصلي و چه در نمونه‏هاي آزمايشمجدد , در مقايسه با نمونه‏هاي ديگر غير قابل قبول باشد ( طبق استاندارد ايران ⁸ به شماره ........ ) يكميانگين مجددي بايد محاسبه گردد كه در آن اين مقدار منظور نشده باشد .

13 ـ گزارش آزمايش

13 ـ 1 ـ در گزارشبايد اطلاعات زير درباره موارد مورد آزمايش ذكر گردد .

13 ـ 1 ـ 1 ـ نامكارخانه , آدرس و علامت كارخانه

13 ـ 1 ـ 2 ـ نوع مادهعمل آورنده

13 ـ 1 ـ 3 ـ شماره سريتوليد كارخانجه

13 ـ 1 ـ 4 ـ وزن هرنمونه

13 ـ 1 ـ 5 ـ تاريخنمونه برداري

13 ـ 1 ـ 6 ـ محل نمونهبرداري

13 ـ 2 ـ در گزارشبايد اطلاعات زير راجع به آزمايش ذكر گردد .

13 ـ 2 ـ 1 ـ هويتنمونه آزمايشگاه

13 ـ 2 ـ 2 ـ نوع سيماناستفاده شده

13 ـ 2 ـ 3 ـ نسبت وزنياجزاء ملات