نکات بتن ریزی در هوای گرم براساس مشخصات فنی عمومی راه نشریه 101 و آیین نامه بتن ایران نشریه 120

مشخصات فنی عمومیراه نشریه 101 و آیین نامه بتن ایران نشریه 120

4-6-1- بتنريزي در هواي گرم

4-6-1-1- هواي گرم هنگام بتن ريزي باعث پايين آمدن كيفيت بتن تازه و سخت شده مي­گردد. هواي گرم به دماي زياد هوا همراه يا بدون باد و رطوبت كم اطلاق مي شود. اين عوامل باعث تبخير سريع آب، افزايش سرعت آبگيري سيمان، كاهش كارايي بتن تازه و تسريع گيرشآن مي شوند كه مي تواند موجب كاهش مقاومت نهايي بتن گردند. هواي گرم همچنين باعث ايجادمشكلاتي در بتن ريزي و متراكم كردن آن و تشديد جمع شدگي خميري مي شود و موجب ترك دربتن جوان مي گردد.

4-6-1-2- حداكثر جذب آب سنگدانه هاي مصرفيدر بتن براي سنگدانه هاي درشت به ٥/2 درصد و برای سنگدانه هاي ريز به ٣ درصد محدودمي شود.

4-6-1-3- دماي بتن در هنگام بتن ريزي نبايدبيش از ٣٢ درجه سلسيوس (سانتيگراد) براي بتن معمولي و ١٥درجه سلسيوس (سانتيگراد) براي،بتن حجيم باشد. بتن ريزي در هواي گرم بايد با فراهم كردن شرايط مناسب، اتخاذ تدابيرلازم و تأييد دستگاه نظارت صورت گيرد.

4-6-1-4- اختلاف دما در نقاط مختلف بتن،ناشي از گرماي هوا و گرماي آبگيري، تنشهايي در بتن ايجاد مي كند كه بايد در محاسبهمنظور شود.

4-6-1-5- براي كاهش دماي بتن برحسب موردكاربرد روشهاي زير الزامي است:

الف: برنامه ريزي مناسب و دقيق براي زمانهايشروع مراحل ساخت بتن و بتن ريزي.

ب: تنظيم زمان بتن ريزي در هنگام خنك بودنهوا.

پ: به كار بردن سيمانهاي مناسب با حرارت زاييكم يا جايگزين كردن مقداري از سيمان با مواد پوزولاني يا استفاده از سيمان پرتلند پوزولانييا روباره اي و استفاده از طرح اختلاط مناسب به منظور احتراز از مصرف سيمان زياد.

ت: عدم استفاده از سيمان با دماي بيش از ٧٥درجه سلسيوس (سانتيگراد)

ث: پايين نگهداشتن دماي سيمان با نگهداريسيمان در سيلوهاي عاي ق بندي شده و يا رنگ آميزي شده با رنگ سفيد.

ج: كاهش دماي سنگدانه ها با انبار كردن آنهادر سايه يا آبپاشي يا دميدن هواي سرد به آنها.

چ: خنك كردن آب مصرفي و يا جايگزيني بخشياز آن با يخ خرد شده يا يخ پولكي.

ح: عايق كردن منابع و لوله هاي تأمين آب ويا رنگ آميزي به رنگ سفيد براي قسمتهايي كه در برابر تابش مستقيم آفتاب قرار مي گيرند.

خ: نگهداري ابزار و ماشين آلات تهيه و حملمخلوط بتن در سايه و يا آبپاشي آنها.

د: عايق­كردن مخلوط­كن­ها يا پاشيدن آب سرديا دميدن هواي سرد به آنها يا رنگ­آميزي آنها به رنگ­سفيد.

4-6-1-6- ميلگردها، اجزاي توكار و قالبهايبا دماي بيش از ٥٠ درجه سلسيوس (سانتيگراد) بايد بلافاصله قبل از بتن ريزي آبپاشي شوندو آب اضافي كاملا جمع آوري گردد.

4-6-1-7- به منظور جلوگيري از ايجاد ترك،بايد تدابير زير براي جلوگيري از كاهش رطوبت و افزايش دماي بتن پس از بتن ريزي اتخاذشود:

الف: حفظ بتن از جريان باد و تابش آفتاب توسطبادشكن و سايبان.

ب: جلوگيري از تبخير آب بتن با آبپاشي بتنو هواي مجاور آن.

پ: در سازه هايي كه ترك خوردن بتن به طوركلي غير قابل قبول باشد، لازم است تدابير احتياطي ويژه اي اتخاذ گردد.

4-6-1-8- عمل آوردن بتن طبق بند ٤-5-7،الزامی است، ضمن آن كه روش آبپاشي براي عمل آوردن بتن ترجيح داده مي شود. در سطوح افقيمي توان از تركيبات غشايي عمل آورنده مورد تأييد دستگاه نظارت استفاده نمود.

4-6-1-9- علاوه بر تامين شرايط زماني جدول4-٢٣ مدت عمل آوردن بتن از ٧ روز كمتر نباشد.

مشخصات فنی عمومی کارهایساختمانی نشریه 55

5-7-9-1- بتن ریزیدر هوای گرم

الف: کلیات

بطورکلی عواملی نظیر هوای گرم، وزش باد ورطوبت، روی ساختن، ریختن و عمل­آوردن بتن اثر می­گذارند. برای دستیابی به نتیجه مطلوب، پیمانکار موظف است ضمن مراحل مختلف بر اساس مندرجات این نشریه و دستورات دستگاه نظارتعمل نماید. پیمانکار باید دمای محیط، دمای مصالح و بتن، و اوضاع جوی، سرعت و جهش وزشباد، رطوبت نسبی محیط و سایر اطلاعات را به طور روزانه ، ثبت و در کارگاه جمع آورینماید. هوای گرم آثاری به شرح زیر بر روی بتن خواهد داشت:

- افزایش میزان آب مورد نیاز

- کاهش اسلامپ

- زیاد شدن سرعت سخت شدن بتن

- افزایش احتمال ترکهای خمیری دربتن

- بروز اشکال در کنترل میزان هوایبتن

- کاهش دوام بتن در صورت عدم رعایتملاحظات فنی

- عدم امکان دستیابی به سطوح یکنواخت

برای جلوگیری از بوجود آمدن آثار نامطلوبو دستیابی به بتن مناسب با کارای ی و مقاومت زیاد ، رعایت نکات زیر از جانب پیمانکار،هنگام اجرای عملیات الزامی است.

ب: آب

آب مصرفی بتن نباید گرم باشد. گرم بودن آبعلاوه بر بالا بردن درجه حرارت مخلوط بتن ، باعث بالا رفتن مصرف آب می شود که این امرنهایتاً موجب کاهش مقاومت خواهد شد. با اضافه شدن هر 10 درجه به حرارت آب ، میزان اسلامپ20 تا 25 میلیمتر کاهش می یابد و از این رو آب مصرفی باید کاملاً خنک بوده و در صورتلزوم توسط یخ خنک شود.

پ: سیمان

یکی از نکات بسیار مهم در هوای گرم ، دمایسیمان به هنگام اختلاط است. بالا بودن دمای سیمان، دمای بتن را ا فزایش می دهد که اینامر موجب تسریع عمل آبگیری، سخت شدن فوری، بالا رفتن نیاز به آب و نهایتاً آثار نامطلوببر روی مقاومت و جمع شدگی خمیری بتن خواهد شد. بنابراین تحت هیچ شرایطی نباید درجهحرارت سیمان هنگام اختلاط از 77 درجه سانتیگراد تجاوز نماید، به هر حال زمان گیرش سیمانمصرفی باید بر اساس روشهای ارائه شده در این نشریه کنترل شود. در هوای گرم باید ازمصرف سیمان­های گرم، نوع 3 و مشابه آن خودداری شود.

ت: مواد افزودنی

مصرف مواد افزودنی در هوای گرم باید بر اساستوصیه های کارخانه سازنده و تأییدات دستگاه نظارت صورت گیرد. بدون رعایت تأیید قبلیدستگاه نظارت، پیمانکار به هیچوجه حق اضافه نمودن این مواد را به بتن نخواهد داشت ،استفاده از مواد افزودنی کندگیر کننده و یا کاهش دهنده آب بر اساس مندرجات فصل دوماین نشریه با اجازه قبلی دستگاه نظارت بلامانع است.

به علاوه رعایت نکات زیر هنگام بتن ریزی درهوای گرم الزامیست:

1- هنگام بتن ریزی دمای هیچ قسمتاز بتن نباید از 30 درجه سلسیوس تجاور نماید.

2- دمای محیط هنگام بتن ریزی نبایداز 38 درجه سلسیوس بیشتر باشد.

برای دست یافتن به بتنی خوب و پایا توصیهمی شود عملیات بتن ریزی در دما ی بین 24 تا 38 درجه سلسیوس انجام شود.

3- مصالح بتن خصوصاً مصالح سنگی نباید زیرتابش مستقیم آفتاب قرار گیرد.

4- وسایل، لوازم و تجهیزات تهیه، حمل و ساختنبتن نظیر مخلوط ک نها، پم پها، تراک میکسرها، باید حتی الامکان سفید رنگ بوده و درجای خنک ، نگهداری و نصب شوند و در صورت امکان با پوشش مناسب از تابش مستقیم آفتابمصون باشند.

5- فاصله زمانی بین ساختن و ریختن بتن درقالب به حداقل ممکن کاهش یابد.

6- آبپاشی قالبها، آرماتورها و بستر محل بتن­ریزی،با آب خنک، همزمان و قبل از بتن ریزی صورت پذیرد.

7- محل بتن ریزی در حین اجرا از تابش مستقیمآفتاب مصون نگهداشته شود.

8- در فصل تابستان و روزهای گرم خصوصاً درمناطق جنوبی ایران توصیه می شود بتن ریزی در اواسط روز قطع و برنامه بتن ریزی برایاوایل صبح و عصر، تنظیم و اجرا شود.