آزمایش اسلامپ بتن
آزمایش اسلامپ از جمله آزمایش های انجامی بر روی بتنتازه می باشد. در متن زیر به شرح استاندارد ها و روش انجام آزمایش اسلمپ پرداختهشده است.
آزمايش هاي اسلامپ
پر كاربردترين آزمايش كارآئي ، آزمايش رواني ( اسلامپ) بتنمي باشد. در آمريكا آزمايش اسلامپ معمولاً در محدوده 15 تا 230 ميليمتر اعتباردارد. در اروپا اعتبار اسلامپ از 10 تا 210 ميليمتر است و چنانچه اسلامپ كمتر يابيشتر وجود داشته باشد لازم است از آزمايشهاي ديگري براي تعيين كارآئي استفادهشود. روشهاي ارائه شده براي انجام آزمايش اسلامپ، براي بتنهائي با حداكثر اندازهاسمي 38 ميليمتر اعتبار دارد. آزمايش اسلامپ عمدتاً رواني يا شلي و سفتي بتن را بهسنجش در مي آورد و نمي تواند همه ابعاد و وجوه كارآئي را به تصوير كشد. يك هدف مهماز تعيين كارآئي (اسلامپ) مي تواند كنترل سريع و غير مستقيم نسبت آب به سيمان برايبتني باشد كه اسلامپ آن در هنگام تهيه طرح مخلوط مشخص شده است. هدف ديگر از تعيينكارآئي يا (اسلامپ) ، صرفاً تعيين كارآئي براي تشخيص مناسب بودن آن جهت حمل وريختن و تراكم با وسايل مختلف پمپ ، لوله ترمي ، ناوه و غيره مي باشد و تناسب بتنبا نوع قطعه، درهمي ميلگرد و وسايل تراكمي را نشان مي دهد. هدف ديگر از تعييناسلامپ، مقايسه نتايج براي تشخيص يكنواختي مخلوط بتن است كه كاربرد محدود و اندكيدارد. درايران و اروپا اسلامپ بتن ها، رده بندي شده است كه در زير مشاهده ميشود.
رده رواني (اسلامپ) |
محدوده نتايج آزمايش رواني(اسلامپ)- ميلي متر |
S0 * |
كمتر از 10 ميليمتر(نياز به آزمايش وي بي وجود دارد) |
S1 |
40-10 |
S2 |
90-50 |
S3 |
150-100 |
S4 * |
210-160 |
S5 * |
بيش از 220 ميليمتر (نياز به آزمايشهاي بتن خود تراكم وجود دارد) |
* در استاندارد 3519ايران اين طبقه بندي ها وجود ندارد.
پساز تهيه نمونه ، آزمايش اسلامپ بايد ظرف حداكثر 5 دقيقه شروع شود . داخل قالبمخروط اسلامپ بايد نم دار شود و در محل مسطح غير جاذب گذاشته و با گذاشتن دو پاروي دسته آن محكم نگهداشته شود . لايه اول تا حدود 67 ميليمتر و لايه دوم تا حدود155 ميليمتر ريخته مي شود ( طبق ASTM). پس از ريختن بتن در مخروط ناقص اسلامپ وتراكم آن در سه لايه توسط ميله با 25 ضربه ، قالب اسلامپ با دقت بصورت قائم و بدونحركت جانبي و چرخش بالا كشيده مي شود و سپس ميزان افت (فرونشست) بتن از ارتفاعقالب تا بالاترين نقطه بتن اندازه گيري مي شود (طبق استاندارد ايران و EN 12350-2 و ISO). دراستاندارد ايران زمان بالاكشيدن قالب 5 تا 10 ثانيه است و هرلايه يك سوم ارتفاع است.
توجهگردد در استاندارد 3203 ايران، اندازهگيري از بالاترين نقطه نمونه و در استاندارد ASTM C143 اين اندازهگيري از وسط قسمت فوقاني بتن انجام مي شود. حداكثر زمان آزمايش از شروع تابالاكشيدن قالب 5/2 دقيقه مي باشد . در تراكم بتن ضربات با ميله 16 ميليمتر بطول50تا 60 سانتي متر به تعداد 25 ضربه (نيمي در پيرامون و نيمي ديگر در بخش هايمياني) زده مي شود و ميله در لايه زيرين فرو مي رود. نتيجه آزمايش با تقريب 10ميلي متر گزارش ميگردد. نتايج كمتر از 10 ميلي متر و بيشتر از 220 ميلي متر بصورتكمتر از 10 و بيشتر از 220 گزارش مي گردد و ذكر ارقام حاصله لازم نيست. دراستاندارد ASTM تقريب گزارش 5 ميليمتر مي باشد.
لازماست فاصله زماني آزمايش تا خاتمه عمل اختلاط بتن گزارش شود زيرا رواني بتن تابعگذشت زمان مي باشد. بديهي است در طرح مخلوط بتن نيز فاصله زماني اختلاط تا آزمايشرواني بتن تابع گذشت زمان مي باشد. بديهي است در طرح مخلوط بتن نيز فاصله زمانياختلاط تا آزمايش رواني بايد شبيه يا نزديك به آنچه در كارگاه پيش بيني ميشود باشد وگرنه امكان مقايسه از بين ميرود و نمي تواند منجر به كنترل غير مستقيم نسبت به آب به سيمان گردد.
درطول آزمايش اسلامپ، بتن بايد از تابشآفتاب و وزش باد مستقيم مصون باشد.
درگزارش نتيجه اسلامپ معمولاً بهتر است به شكل نمونه در آزمايش اشاره شود. اسلامپبرشي از جمله اين موارد است كه يكطرف نمونه فرو مي ريزد و تعيين اسلامپ را مشكل ميسازد كه در ايران به غلط ريزشي گفته ميشود.
دركارگاه هائي كه فاصله زماني محل ساخت و مصرف بتن زياد است مي تواند حداكثر اسلامپمجاز را در دو مرحله پايكار (قبل از ريختن) و بلافاصله پس از ساخت بتن ارائه داد. در اين حالت يككنترل زود هنگام بلافاصله پس از ساخت بتن و كنترل بعدي درپاي كار قبل از ريختن بتندر قطعه انجام مي شود تا در صورت بروز اشكال، بتوان با تدابير خاصي بلافاصله پس ازتعيين اسلامپ در مرحله ساخت، بتن را اصلاح نمود و گرنه درپاي كار و پس از گذشتزمان قابل توجه ممكن است امكان اصلاح بتن ميسر نباشد.
درصورتي كه اسلامپ برشي بدست آمد لازمست يك نوبت ديگر بلا فاصله آزمايش اسلامپ تكرارشود و در صورت برشي بودن، بتن فاقد ريز كافي و خصوصيات خميري و چسبندگي مناسبشناخته مي شود كه اصلاح آن توصيه مي گردد.