تدابیر الزامی و احتیاطی در اجرای بتن ریزی در هوای سرد و یخبندان
تدابيرخاص الزامی در هوای سرد
ج: قالب و ميلگردها نبايد يخ زده باشد و از ريختن بتن بر روی زمين يخ زده بايدخودداری شود .
تدابيراحتياطی هوای سرد
بارعايت تدابير الزامی برای اطمينان از عدم بروز مشکل بهتر است تدابير احتياطی زيرمد نظر
قرار گيرد :
الف: حداقل دمای بتن در هنگام ريختن و عمل آوریC 0 10 + باشى (بويژه براي قطعات تا حداقل بعد كمتر از 90 سانتي متر )
ب: عمل آوري تا رسيدن به 70 درصد مقاومت مشخصه بتن ادامه يابد .
ج: دمای ساخت ، بالاتر از دمای بتن ريزی باشد . اين مقدار طبق دستورالعمل بايدمحاسبه شود .
د: اسلامپ بتن تا حد امکان ، کمتر اختيار شود ، هر چند آئين نامه بتن ايران آن رابه
50 ميلی متر محدود کرده است اما با توجه به شرايط اجرايی هر پروژه ممکن است مقاديربالاتر نيز در صورت توجه به تدابير الزامی و احتياطی ، مشکلی را بوجود نياورد .
هـ: بهتر است نسبت آب به سيمان از 5/0 تجاوز نکند . بهرحال علی رغم ذکر اين محدوديتدر آئين نامه بتن ايران ، نمی توان آن را اجباری تلقی کرد .
و: دمای بتن در هنگام ريختن نبايد بيش از C 0 10 بالاتر از حداقل توصيه شده باشد .
ز: دمای بتن در هنگام ساخت ( اختلاط ) نبايد بيش از C 0 10 بالاتراز حداقل دمای محاسباتی ساخت بتن باشد .
ح: حمل و ريختن بتن بايد حتی الامکان در اسرع وقت انجام شود و در طول حمل از افتشديد دما جلوگيری گردد .
ط: نبايد پس از خاتمه عمل آوری اجازه داد تا بتن سريعا" سرد شود و شوک حرارتیبه آن وارد گردد .
ی: نبايد برای شروع عمل آوری ، دمای بتن سريع بالا رود و شوک حرارتی به آن واردگردد
ک: استفاده از سيمانهايی که با سرعت واکنش بيشتر توصيه می شود و مصرف سيمانهایآميخته مطلوب نيست .
ل: مصرف مواد افزودنی زود گير کننده ( ضد يخ ) اختياری بوده و در شرايطی که بخواهيمطول مدت عمل آوری را کم نموده و احتمال خسارت را بشدت پائين آوريم ، می توانيم ازاين مواد استفاده نماييم به شرطی که اين مواد استاندارد بوده و برای دوام بتن وميلگرد ضرری نداشته باشد.
م: مصرف مواد افزودنی حباب زا معمولا" در اين بتن ها توصيه می شود . اين موادمعمولا" طول مدت محافظت از بتن را برای جلوگيری از وارد شدن خسارت در اثريخبندان کاهش می دهند و برای شرايط بهره برداری در محيط سرد و يخبندان مناسب است .
ن: بهتر است از يخ زدن سنگدانه ها برای تأمين شرايط مورد نظر جلوگيری گردد و ساختبتن در دمای مطلوب ، آسان تر خواهد بود .
س: استفاده از مواد روان کننده برای کاهش آب و نسبت آب به سيمان و به حداقل رساندنآب انداختن توصيه می شود ، هرچند می توان از افزايش عيار سيمان نيز استفاده نمود .مصرف اضافی سيمان می تواند طول مدت حفاظت را برای جلوگيری از وارد شدن خسارت ناشیاز يخ بندان کاهش دهد ( مانند بند ک ، ل ، م ) .
نکاتاجرايی برای اعمال تدابير الزامی و احتياطی
باانداختن نايلون يا برزنت بر روی سنگدانه ها به ويژه در هنگام شب و بارندگی از خيسشدن
آن ها جلوگيری گردد . اگر می توان لحاف پشم شيشه تهيه نمود که رويه آن ضد نفوذ آبباشد بسيار مطلوب است زيرا می توان دمای کسب شده از تابش آفتاب يا بالا رفتن دمادر طول روز را تا حدودی در طول شب حفظ نمود .
- در صورتی که بنا به هر دليلی بخش های فوقانی توده سنگدانه يخ زده باشد ،لازم است لايه رويی کنار زده شود . اين کار دو حسن در بر دارد . اولا" مصالحيخ زده وارد ديگ اختلاط نمی گردد ، ثانيا" جلوی دريچه تخليه مصالح به باکتانتقال سنگدانه به ديگ اختلاط را مسدود نمی کند .
وجود سنگدانه يخ زده باعث می شود دمای مخلوط بتن به شدتافت کند و تأمين دمای مناسب بتن را با مشکل مواجه نمايد . لذا توصيه می شود به هرترتيب سعی شود از مصرف سنگدانه يخ زده پرهيز گردد .
- با گرم کردن آب و رسيدن به دمایمورد نظر معمولا" می توان دمای مطلوب بتن را
بدست آورد مشروط بر اينکه سنگدانه يخ زدهمصرف نگردد .
- بهتر است دمای آب از C 0 60 تجاوزنکند . در صورت نياز به دمای بالاتر برای دستيابی به دمای مطلوب در بتن ، می توانآب را تا C 0 90 گرم نمود ، در اين حالتبايد ابتدا آب را با سنگدانه مخلوط نمود و سپس سيمان را اضافه کرد . به هر حالنبايد سيمان را با آب داغ مواجه ساخت زيرا سيمان دچار گيرش آنی و کلوخه شدن میگردد و کيفيت مقاومتی و دوام بتن آسيب می بيند .
- برای پرهيز از کاهش دمای بتن ،بهتر است طول مدت اختلاط پس از ريختن آخرين جزء از بتن از 2 دقيقه تجاوز نکند .بديهی است حداقل زمان اختلاط ، حصول يکنواختی در بتن تأمين می کند .
- بهتر است تراک ميکسر بيش از 5/3متر مکعب و کمتر از 5/2 متر مکعب بارگيری نکند . بايد در طول حمل تراک ميکسر ازچرخاندن ديگ بتن خودداری نمود و صرفا" در حد اختلاط مجدد و دستيابی بهيکنواختی ، ديگ تراک ميکسر چرخانده شود .
- سعی گردد از معطلی های مختلف درطول حمل با برنامه ريزی صحيح خودداری شود تا از اتلاف دمای مطلوب بتن جلوگيری شود.
- حمل با پمپ بواسطه اصطکاک موجودمعمولا" موجب کاهش دمای بتن نمی گردد و در هوای سرد حمل با پمپ مطلوب تلقی میشود .
- در ريختن بتن بايد تسريع بعملآيد . اگر ريختن بتن در لايه های مختلف صورت
می گيرد بهتر است حتی الامکان ضخامت لايه ها را زياد گرفت . توصيه می شود لايه های40 تا 50 سانتی متری بکار گرفته شود .
- بلافاصله پس از ريختن بايد سعیشود دمای محيط را در حداقل مورد نياز تأمين نمود . استفاده از عايق بندی ( بويژهبرای قطعات حجيم و نيمه حجيم ) می تواند گرمای ناشی از ترکيب سيمان با آب را حفظکند و دمای بتن را بالا برده يا دست کم در حد مطلوب نگاه دارد .
- استفاده از عايق پشم شيشه ،يونوليت ، کاه و پوشال ، ماسه يا خاک و غيره می تواند گرمای ناشی از واکنش هایسيمان را تا حد زيادی حفظ کند .
- استفاده از پوشش برزنتی وبکارگيری يک يا چند بخاری ( ترجيحا" بخاری برقی )
می تواند به حفظ يا بالا بردن دما کمک نمايد .
- در صورت استفاده از بخاری هايیکه يک ماده سوختنی را می سوزاند بايد دود و گازهای ناشی از سوختن ، در تماس با بتنجوان قرار نگيرد .
- چنانچه از يک وسيله گرمايشاستفاده می شود بايد دقت کرد که بتن خشک نگردد و در صورت حصول اطمينان از عدم يخزدن بتن لازم است بتن را مرطوب نمود .
- بهترين وسيله برای ايجاد دمایمناسب ، استغاده از بخار آب می باشد . توصيه می شود دمای محيط نگهداری از C 0 55 و دمایبخار آب از C 0 65 تجاوز نکند .
- می توان از لامپ های مادون قرمزبرای ايجاد گرما با کارآيی خوب استفاده نمود .
- بهترين مصالح برای قالب بندیچوب می باشد ، به هر حال جنس قالب بر اساس امکانات پروژه انتخاب می گردد .