کرموشدگی بتن و علل آن
یکی از اتفاقاتی که معمولاً در پروژه های بتنی خصوص اسکلت های بتنی در قسمت ستون ها و دیوار ها به وجود می آید کرمو شدگی بتن یا شن نما شدن بتن می باشد.
معروف میباشد.Honeycombing concrete این پدیده در زبان انگلیسی به پدیده لانه زنبوری شدن بتن یا
در پروژه‌های حساس این دغدغه وجود دارد که کرمو شدن بتن چه دلیلی میتواند داشته باشد. در این مقاله تمام دلایل مربوط به کرمو شدن بتن رو با هم بررسی می کنیم.
دلایل کرمو شدگی بتن
اعمال ویبره زیاد میتواند باعث ته نشینی سنگدانه ها و نشتی دوغاب سیمان از سوراخ قالب گردد همچنین ویبره نامناسب با قطر خیلی کم فرکانس و دامنه نامناسب نیز میتواند تراکم بتن رو دچار خلل کند. همچنین اجرای نامناسب ویبره مانند کوتاه بودن زمان فرو بردن ویبره فواصل بیش از حد فرو بردن ویبره و تعداد ناکافی ویبراتور در محل پروژه نیز میتواند خطر کرمو شدگی در بتن را افزایش دهد.
یکی از دلایل بروز پدیده کرمو شدگی در بتن نسبت بیش از حد آب به سیمان می باشد که باعث ایجاد جداشدگی در بتن می گردد و جدا شدگی در بتن میتواند باعث شن نما شدن بتن در برخی نقاط شود.
یکی از دلایل اصلی کرمان شدن بتن استفاده از بتن سفت و با اسلام پایین می باشد .زمانیکه از بتن با کارایی پایین استفاده می کنیم بتن کمتر متراکم شده و پتانسیل ایجاد فضای خالی در بتن و در نهایت ظهور پدیده کرمو شدگی در بتن بالا میرود.
در برخی موارد افزایش ارتفاع بتن ریزی میتواندباعث جداشدگی در بتن شود که نهایتاً کرمو شدن بتن را به همراه خواهد داشت.
استفاده از قالب های نامناسب شب و کهنه که دارای پستی و بلندیهای زیاد در خود می باشند جایگیری و تراکم بتن را دچار مشکل می کند.
یکی از موارد پرتکرار در پروژه ها کاور کم در قالب بندی می باشد. این خطای اجرایی باعث گیر افتادن شن بین میلگرد و قالب میگردد و مانع ردشدن ریزدانه و خمیر سیمان و پرشدن قسمت پایینی شده و نهایتاً پدیده لانه زنبوری به وجود خواهد آمد.
وجود سنگدانه های بسیار درشت که بعضاً از کارخانه های بتن به صورت غیر عمد وارد بطن میشود نیز باعث ایجاد مانع در غالب شده و کرمو شدگی در قسمت پایینی را به همراه خواهد داشت.
در مناطق پر آرماتور مانند اتصال تیر به تیر و اتصال تیر به ستون بتن نمی‌تواند از بین آرماتورها عبور کند و ما شاهد کرمو شدن بتن در این مناطق خواهیم بود.
درز بندی نامناسب قالب ها مخصوصاً در بتن های با روانی بالا و بتن های خود تراکم باعث خروج شیره بتن و خمیر سیمان از درزها و سوراخ های قالب میشود و بسیار مشاهده شده است که در همان قسمت ها پدیده شن نما شدگی به وجود آمده است.
بتن زودگیر باعث می شود بتن در قالب زودتر سفت شود وقتی زمان ویبره زدن فرا می رسد بتن می تواند به صورت کامل متراکم گردد به همین دلیل خطر کرمو شدگی در بتن های زودگیر نیز بالا می باشد.
یکی از مناطقی که شن نما شدن بتن مشاهده میگردد قالبهای با طول زیاد می باشد. وقتی بتن در مسیر افقی حرکت طولانی داشته باشد برخی سنگدانه های درشت در این مسیر با ته نشینی و گیر کردن بین میلگردها از بتن جا می مانند و هرچه حرکت بتن در مسیر افقی بیشتر باشد جداشدگی بیشتری در بطن رخ می دهد.
وجود ریزدانه ناکافی در طرح اختلاط بتن باعث تولید بتنی با دانه بندی گسسته و زبر میگردد که این امر باعث می شود تا بتن نتواند نقش پرکنندگی خوب خود را در قالب ایفا کند.
تفاوت شن نما شدن و کرمو شدن بتن
کرمو شدگی بتن و شن نما شدگی بتن در واقع که بیانگر یک اتفاق واحد در بتن می باشد و آن نمایان شدن درشت دانه و جدا شدگی بتن در سطح بتن می باشد. البته در برخی موارد این پدیده می تواند عمقی نیز باشد در عرف بسیاری از مردم به عمقی بودن این پدیده کرمو شدگی می گویند (عمقی بودن این پدیده میتواند خطرات سازه‌ای را در بتن بوجود آورد اما در موارد سطحی میتواند با پودرهای ترمیم کننده قسمت آسیب دیده را به راحتی ترمیم کرد) و در صورتی که این پدیده سطحی باشد به آن شن نما شدگی می‌گویند. اما در واقعیت این پدیده به طور کل در منابع علمی آیین نامه های معتبر دنیا یا با نام پدیده لانه زنبوری بتن گفته میشود.