بتن ریزی فونداسیون

بتنفونداسیون شامل ماسه و شن یا سنگ شکسته می باشد را به صورت توده ی سنگ مانندی بهیکدیگر می چسباند که به بتن سخت شده معروف است . البته به آن سنگ مصنوعی نیز میگویند

دانههای سنگی عموما به دو گروه ریز و درشت تقسیم می شوند . دانـه هـای ریز از ماسهطبیعی یا کارخانه ای که اندازه ی ذرات آنها تا یک چهارم اینچ می رسد تشکیل شده ودانه های درشت دانه هایی است کـه روی الک شماره 16 باقی می ماند .

همانطورکه گفتیم خمیر سیمان از مخلوط سیمان و آب تشکیل شده و چون به طور کامل اشباع نمیشود پس هوا نیز در آن وجود دارد .

خمیرسیمان معمولا حدود 25 تا 40 درصد کـل حجم بتن را در بـر می گیرد که حجم مطلق سیمانمعمولا بین 7 تا 15 درصد و حجم آب از 14 تا 21 درصد است . مقدار هوا در بتن تاحدود 8 درصد حجم بتن تغییر می کند که البته این مقدار به اندازه درشت ترین دانه هابستگی دارد.

ازآنجا که دانه ها حدودا 60 تا 75 درصد بتن را شامـل می شـود انتخاب آنها از اهمیتویژه ای برخوردار است . دانـه هـا باید از موادی تشکیل یافته باشند که دارایمقاومت کافی بوده و در مقابل شرایط محیطی مقاوم بـاشـنـد . کیفیت بتون تا حد زیادیبه کیفیت خمیر سیمان بستگی دارد . در بتنی که به طور صحیح ساخته می شود هر یک ازدانه هـا کاملا به خمیر سیمان آغشته می شود و تمامی فضای موجود بین دانه ها کاملابا خمیر سیمان پر می شود. دانه های درشت باید به حدی مصرف شـود کـه فضای خالی دربتن ایـجـاد نکند . یعنی مانع مخلوط شدن دانه های کوچکتر نشود و فضای بین دانه هایدرشت را دانه های متوسط پر نمایند .

مصرفدانـه هـای متوسط هم باید به حدی باشد که جای دانه های درشت را نگیرد . بتنی کـهدارای دانه بندی متعادل باشد از مقاومت بالایی برخوردار خواهد بود .

مصرفدانـه هـای ریز ، سیمان و آب هم باید به حدی باشد که کاملا اطراف کلیه ی دانه هارا آغشته نماید و فضای خالی دانه ها را بپوشاند. اگر مصرف دانه های ریز زیاد باشدبتن معایب زیر را پیدا خواهد نمود :

1 ــ مقاومت فشاری بتون کم می شود .

2 ــ سیمان مصرفی مورد نیاز بتن زیاد خواهد شد .

3 ــ بتن به آب زیادی احتیاج خواهد داشت که بعد ازسخت شدن بهصورت حباب های هوا در بتون باقی خواهد ماند .

علتاینکه مقاومت فشاری بتن کم می شود دلیل مستقیم با مصرف آب زیاد و سیمان زیاد دارد. چرا که هر کدام مقاومت فشاری بتن را به گونه ای کـه توضیح می دهیم کم خواهد نمود .

ــ مصرفآب زیاد : زیرا همانطور که گفته شد بعد از سخت شدن بتن ایجاد خلا در بتن می نمایدو هرچه تخلخل بتن زیاد باشد مقاومت آن کمترخواهد شد . ما در هنگام ساخت بتن بهدنبال دستیابی بـه یـک جسم متراکم و تـوپـر هستیم . هنگام اضافه کردن آب باید درنظر داشته باشیم کـه آب مصرفی در حدی باشد که بتن اولا براحتی جابجا شود یعنی آبباعث لغزاندن دانه های سنگی روی همدیگر شود و ثانیاً آب مورد نیاز جهت انجامفعالیت شیمیایی و هیدراتاسیون سیمان فراهم گردد .

در زیربرخی از مزایای ناشی از کاهش آب در بتن را شرح می دهیم :

1 ــ افزایش مقاومت فشاری و خمشی

2 ــ باعث افزایش قابلیت آب بندی بتون می گردد

3 ــ افزایش مقاومت و پایداری بتن در مقابل عوامل جوی

4 ــ چسبندگی بهتر بین میلگرد و بتن

پس هراندازه آب کمتری در بتن استفاده شود بتون مرغوب تری بدست می آید به شرط آنکه بتوانآنرا به طور صحیح مخلوط و متراکم نمود .

مصرفزیاد سیمان در بتن : سیمان اگر با آب مخلوط شود فقط کار یک ماده ی چسباننده راانجام می دهد.

پسدانه های سنگی در بتن توسط سیمان به هم چسبانده می شود. این دانـه های سنگی هستندکه باید مقاومت کافی در مقابل عوامل مختلف را دارا باشند.

اگر جایمواد سنگی را در بتن مواد دیگری بگیرند طبیعتاً از مقاومت بتن کاسته می شود .هنگامی که در هنگام ساخت بتون مقدار سیمان زیاد بـاشـد جـای دانـه هـای سـنگـی رااشغال خواهـد کرد در نتیجه مقاومت بتن را کـم خواهد کرد . در ثانی از لحاظ اقتصادینیز مقرون به صرفه نخواهد بـود کـه مصرف سیمان را زیاد نماییم زیرا هـزینـه ی تهیهی دانـه های سنگی خیلی کمتر از هزینه ی تهیه ی سیمان خواهد بود.

مصرفزیاد ماسه در بتن : تقریبا تـوضیح در این بـاره مشابه توضیح مصرف زیاد سیمان خواهدبـود .

مصرفسیمان در صورتی در بتن کـم خواهـد شد کـه سطح دانـه هایی کـه سیمان می خواهد آنهارا بـه همدیگـر بچسباند کـم شود و این نیز در صورتی ممکن خواهد بود که دانه بندیدرشت تر باشد. هرچه دانه های سنگی درشت تر باشد مصرف سیمان نیز لزوماً کمتر می شودچراکه سطحی که سیمان می خواهد دانه ها را بهمدیگـر بچسباند کمتر می شود و هـرچـهمصرف ماسه در بتون زیاد شود سطح جانبی دانـه هـای بتن نسبت به حجم زیاد شده و لذاباید برای چسباندن آنها سیمان بیشتری مصرف نمود .

مخلوطکردن بتن :

موادتشکیل دهنده ی بتن در ابتدا به طور جداگانه است که باید برای ساختن با هم مخلوطشوند . ترتیب تغذیه ی این مواد در هنگام ساخت نقش مهمی در یکنواختی بتن دارد . بـااین وجود با تغییر ترتیب تغذیه ی این مواد همچنان می توان بتن خوبی تولید کرد .

زمـانافـزودن آب تعداد دور کـل دیـگ مخلوط کـن و سرعت دوران آن باید کنترل شوند . عواملمهم دیگر در اختلاط عبارتند از اندازه هر پیمانه نسبت به اندازه دیـگ مخلوط کـن ،زمـان مخلوط کـردن ، پیمانه کـردن و اختلاط ، طراحی و شبکه بندی دیگ و تیغه هایمخلوط کن .

بتنیکه تازه مخلوط می شود باید حالت نیمه پلاستیک و روانی داشته باشد . بـه گـونـه ایکـه بتوان آن را بـه راحتی شکل داد و در درون قالب قرار داد . بتن پلاستیک بتنیاست کـه قابلیت خمیری دارد و شکـل پـذیـری آن مـانند خمیر خاک رس در صنعت سفالسازیاست. در هنگام حمل نباید جدایی اجزا از هـم صورت گیرد . وقتی کـه بتن سخت می شودمخلوط یک نواختی از مواد متشکله بدست می دهد .

اگرپیمانکار در بدست آوردن عیار بتن مثلا بتون 350 کوتاهی کرده باشـد و عیار کمتریبدست آورده باشد در صورتی که عیار بدست آمده 60 درصد عیار اصلی باشد بـا توجه بـهنوع پروژه دستور تخریب داده نمی شـود بـلکـه جریمه تعلق می گیرد . ولی اگـر 60درصـد جواب ندهد دستور تخریب داده خواهد شد . این نكات در كتاب رواداری های مجازكاملاً ذكر شده است.

همانطورکـه گفته شـد در کارگاه کوچک برای قالب بندی فونداسیون از آجـرهـای موجود درکارگاه استفاده می شود . حال برای اجرا و شروع بتن ریزی برای جلو گیری از خوردهشدن آب بتن سطح داخلی آنها را که می باید با بتن در تماس باشد با یک ورقه ی نایلونپوشاندیم به این ترتیب از تماس مستقیم بتون بـا قـالـب آجـری جلو گیری می نماییم .

همانطورکه می دانیم آجر آب بتن را خورده و درنتیجه باعث فاسد شدن آن می شود .

پـس ازکنترل دقیق شبکه آرماتـوربندی اجازه ریختن بتن فونداسیون را صادرمی شود .

کارگـراناز دستگاه بتن ریز استفاده نمودند و اقـدام بـه بتن ریزی کـرده . بـالای آن قسمتاز قا لب ها و فونداسیون که ناگزیر به عبور و مرور می باشد تخته الـوار گذاشته تارفت و آمد مسیر و از آسیب احتمالی به قالب جابجا شـدن احتمالی آرماتورهایفونداسیون جلوگیری به عمل آورد . قابل ذکر است کـه همواره در طول بتن ریزی یککارگر به وسیله دستگاه ویبراتور بتون ریخته شـده در قالب را ویبره می کند تا هوایموجود در بتن را خارج کرده و از پوکی بتون جلوگیری بـه عمل آورد . البته باید دقت داشتهباشیم که شیلنگ دستگاه ویبراتور همواره تقریبا عمود بر زمین و محل بتن ریزی بـاشـد. زیرا اگـر شیلنگ دستگاه ویبراتور تقریبا عمود نباشد در سطح بتن گیرکـرده و بـرایخارج کـردن آن دچار مشکل می شویم.

ویبرهکردن بتن

پس ازپایان عملیات بتن ریزی و با توجه به هوای منطقه و مراقبت های ویژه ای که باید بعداز بتن ریزی از بتون به عمل آید که بعد از گذشت حدودا چهار الی پنج ساعت از پایانکار به محل بتن ریزی شده آب داده شود.

اینکار بـا تـوجه بــه هوای منطقه برای عمل آوری بتن از اهمیت فوق العاده ای برخورداربود . کار مراقبت و آب پاشی بتن چند روز به طول می انجامد.

در اینمدت بتن ریخته شده به سختی لازم رسیده و البته بـرای اجـرای عملیات بعدی که نصبستون ها بود آماده تاب و تحمل وزن ستون ها و دیوارهـا را پـیـدا کـرده بـود .