اجرای آب بندی سازه های بتنی
حفاظت و آب بندی بتن
بتن با وجودخصوصیات منحر به فردی که باعث گردیده به عنوان پر مصرف ترین ماده ساختمانی به شمارآید دارای خصوصیاتی می باشد که حفظ شرایط بهره برداری و دوام آن مستلزم رعایت اصول حفاظت می باشد.
پر واضح استعمده مشکلات بتن را از منظر دوام می توان به نفوذپذیری بتن در برابر گاز و آب نسبتداد. از این رو بدیهی است که با کنترل و کاهش نفوذ آب به درون بتن می توان تا حدودزیادی بتن را در برابر عوامل مخرب حفاظت نمود.
روشهای آب بندی و حفاظت بتن :
آب بندی سازههای بتنی به دو روش قابل انجام می باشد . روش نخست کاهش نفوذپذیری ، کنترل و حفاظتدر ساخت بتن و روش دوم روش های ثانویه و پس از ساخت .
از نظرنگارنده بنا به دلایل ذیل ، روش دوم یعنی حفاظت و آب بندی ثانویه موثر تر و مناسبتر می باشد :
1. در بسیاری از مواقع لازم است که بتن در برابر موادخوردنده ، شیمیایی و اسیدی محافظت گردد که بتن با وجود کاهش نفوذپذیری در برابراین شرایط دچار ضعف و آسیب می گردد.
2. در زمان احداثسازه های بتن به علت اشتباهات طراحی و اجرایی بتن دارای نقاط ضعف ماننده درزهایاجرایی و بتن های نامتراکم می باشد که این امر با وجود کاهش نفوذپدیری و لحاظتمهیدات مناسب برای جسم بتن می تواند محلی برای نفوذ باشد که در سیستم های ثانویهاین موضوع نیز پوشش داده می شود.
الف: روش آب بندی سازه های بتنی در حین ساخت : دراین سیستم به دو موضوع جسم بتن و درزها و محل های نفود اجرایی و سازه ای پرداختهمی شود.
· آب بندی جسمبتن : برای این امر علاوه بر طرح اختلاط مناسب ، اسلامپ مناسبو ... باید از افزودنی های بتن استفاده نمود. از جمله این محصولات می توان بهافزودنی DEZOMIX 4500 ، DEZOSEALG-330 و DEZOBONDP-2200 اشاره کرد. عملکرد این محصولات و پایه آنهامتفاوت بوده که براساس سازه ی اجرایی ، ابعاد سازه ، مقاومت بتن و ... هر کی میتوانند کاربردی موثر داشته باشند.
· آب بندیدرزهای اجرایی ، انبساطی و تمهیدات اجرایی : برای این امر باید از واتراستاپ های پی وی سیحفره دار یا تخت ، واتراستاپ های بنتونیتی برای درزهای اجرایی و انبساطی – کاوربولت و بولت های آب بند برای بولت های قالب بندی و واتراستاپ های منبسط شونده SWEELBANDA برای دور لوله ها و قطعات فلزی وپلی اتیلن استفاده گردد.
ب :روش آب بندی و حفاظت ثانویه بتن : در اینسیستم از انواع پوشش های ثاویه بر روی سطوح بتن یا تزریق استفاده می گردد . عواملموثر در انتخاب سیستم پوشش آب بند و محافظتی یا سایر روش های شامل موارد ذیل میباشد :
1. فرصت زمانیاجرا و بهره برداری : برخی از سیستم ها دارای تمهیدات خاصزیر سازی و یا کیورینگ می باشند یا باید در چند مرحله اجرا گردد که این امر میتواند در محدودیت های زمانی بسیار حائز اهمیت باشد.
2. میزان فشار و دبی آب : میزان فشارآب در کیفیت و نوع پوشش و خصوصیات مورد نظر بسیار حائز توجه می باشد.
3. جهت فشار آب ( مثبت یا منفی بودن فشار آب ): جهت فشار وارد به پوشش از اهمیت زیادیبرخودار است . لازم به ذکر است در جهت فشار منفی ( حرکت آب از جهت مقابل پوشش اجراشده می باشد ) پوشش انتخابی باید داری مقاومت فشاری و کششی بالایی بوده ، در صورتیکه در فشار مثبت ( فشار آب هم جهت پوشش اجرا شده باشد ) آیتم موثر مقاومت فشاری وکششی با اهمیت تر است.
4. شرایط شیمیایی آب : گاهی در سیستمهای آب بندی سازه های باید در نظر داشت با توجه به شرایط بهره برداری پوشش دارایمقاومت شیمیایی در برابر ترکیبات خاصی داشته باشند.
5. شرایط اسیدی آب و محلول در تماس : برخی سازه هایبرای آب بندی نیازمند پوشش هایی می باشند که دارای مقاومت اسیدی بالا باشند مانندمخازن پساب و نگهداری اسید در پتروشیمی ها و صنایع فولاد و نفت ، مخازن و سازه هایفاضلابی سر بسته و ...
6. شرایط و محدودیت های عمل آوری : بعضی ازانواع پوشش های نیازمند کیورینگ و عمل آوری خاصی نبوده در حالی که برخی پوشش هانیازمند کیورینگ های پیچیده و سخت می باشند.
7. محدودیت های اجرایی پوشش و سیستم آب بندی :دمای لازم ، شرایط رطوبت سازه های و محیطی ، کیفیت بتن بستر و ...
8. تجهیزات و نیروهای اجرایی در اختیار :اجرای برخی پوشش ها نیازمند تجهیزات ویژه و پرسنل متخصص ویژه ای می باشند که ممکناست به راحتی و به سرعت در اختیار و دسترس نباشند.
9. شرایط تطابق با آب شرب : در مخازن آبشرب باید توجه داشت که محصول مصرف شده کمترین واکنش را با آب نداشته و در مجاورتآب ترکیبات مضرر ایجاد نکند.
10. مقاومت در برابر نور آفتاب : با توجه بهشرایط سازه هو بهره برداری ، بعضا باید از پوشش هایی بهره جست که دارای دوام لازمدر برابر اشعه UV داشته باشند . مانند مخازن سرباز و ...
11. مدول الاستیسته : با توجه بهمصالح ساخت و روش ساخت و کیفیت اجرای سازه باید این امر مورد توجه قرار گیرد. بهطور مثال در سازه های آبی ساخته شده با بلوک و آجر این امر باید به شدت مد توجهقرار گیرد. یا در استخر ها و محل هایی کهشاهده نوسانات بالای دمایی می باشیم.
12. مقاومت فشار وچسبندگی .
انواع مواد و روش های حفاظت و آب بندیبتن :
· پوشش نفوذگرکریستال شونده
· پوشش هایالاستومری سیمانی – اکرلیکی ( دو جزئی )
· پوشش هایاکرلیکی
· پوشش هایاپوکسی
· پوشش های پلییورتان
· پوشش پلی یورا
· پوشش سیلوکسان
· تزریق رزینپلی یورتان
· ایجاددیوارحائل اکرلیکی به روش تزریق
· ایجاد پوششملات و چسب بتن ( سنتی )
· پوشش کولتاراپوکسی
· رابر لاینیگ
· پوشش های پایهقیری و بیتومن ها
· پوشش ممبرینهای پلی اتیلن یا پی وی سی
· پوشش های جیسی ال
· انواع پوششهای خاص
جدول مقایسه انواع پوشش و روش های آببندی بتن در سیستم ثانویه :
نوع سیستم |
مناسب جهت اجرا در |
روش اجرا |
زیرسازی ویژه |
مقاومت شیمیایی |
مقاومت اسیدی |
مقاومت در برابر UV |
رنگ |
فشار منفی |
فشار مثبت |
ایرلس |
دستی |
دارد |
ندارد |
خوب |
ضعیف |
خوب |
ضعیف |
خوب |
ضعیف |
تک رنگ |
بدون رنگ |
متنوع |
پوشش نفوذگر کریستال شونده |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
پوشش سیمانی - اکرلیکی |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
پوشش های قیری |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
پوشش های اکرلیکی |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
پوشش های اپوکسی |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
پوشش های پلی یورتان |
|